Fritöz, çeşitli yiyecekleri kızartmak için kullanılan bir mutfak aleti. Yiyecekleri yüksek ısıda, genellikle 175 derece ile 190 derece arasındaki sıcaklıklarda, yağın içine daldırarak pişirme tekniğine dayanıyor. Fritözler genel olarak ticari mutfaklarda kullanılırken evlerde de sıklıkla tercih ediliyor. Fritözlerde yiyecekleri yağa indirmek ve piştiğinde tekrar yükseltmek için bir sepet mekanizması bulunuyor. Yiyecekler bu sepetin içerisine koyularak yağa daldırılıyor. Kızarma işleminin ardından da sepet tekrar yükseltiliyor.
Fritözlerde modellerine göre; zamanlayıcı, alarm, sepeti yükseltmek ve alçaltmak için otomatik fonksiyon, kızartma kokusunu engellemek için havalandırma sistemi, aynı yağın yeniden kullanılabilirliğini artırmak için yağ filtreleme sistemi bulunabiliyor.
Hava Fritözleri ve Normal Fritözler Arasındaki Farklar
Son yıllarda sıklıkla tercih edilen hava fritözleri ise yiyecekleri yağa batırmadan kızartmayı sağlamak için tasarlanmış fritöz biçimi olarak biliniyor. Hava fritözleri; sıcak havayı yüksek hızda hazne içerisinde dolaştırarak yiyecekleri pişiriyor. Bu pişirme işlemi yiyeceklerin üzerinde gevrek bir tabaka oluşmasını sağlıyor. Pişirme haznesi, içerisinde yer alan ısıtma elemanı sayesinde ısı yayıyor. Fan haznenin içerisinde sıcak havayı dolaştırıyor. Böylelikle pişirme haznesinin içerisinde yer alan yiyecek pişiriliyor.
Hava fritözleri, geleneksel fritözlere benzer şekilde yüksek sıcaklıkta pişirme yöntemini kullanıyor. Ancak bunu elde etmek için yiyeceği yağa daldırmak yerine su buharını ısıtıyor ve buharlaşan sıcak havayı sirküle ediyor. Fritözler ve hava fritözleri arasındaki en belirgin farklardan biri, birincisinin çok fazla yağ kullanması, ikincisinin ise fazla yağa ihtiyaç duymaması oluyor. Konu yemek pişirmek olduğunda ikisi de benzer sonuçlar elde ediyor ancak hava fritözünde yiyeceğin yağda pişirilmesi gerekmediğinden yiyecek, derin yağda kızartılmış eşdeğerine kıyasla daha sağlıklı oluyor. Bu pişirme biçimi, derin kızartmaya göre yiyeceklerin minimum yağ kullanımıyla hazırlanabilmesini ve daha sağlıklı olmasını sağlıyor.
Farklı pişirme yöntemleri farklı tasarımlarla geliyor. Fritözler hava fritözlerine göre genellikle daha büyük ve güçlü bir tasarıma sahip oluyor. Yiyecekleri içerisinde pişirmek için bir sepet ve ısıtma elemanı ile birlikte geliyor. Hava fritözlerinde de ayrıca bir sepet bulunuyor ancak pişirme haznesi dışarıya tamamen kapalı oluyor. İçerideki sıcak havayı dolaştıran yerleşik fanlar bulunduruyor. Hava fritözleri, çalışma biçimi açısından konveksiyonel fırınlara fazlasıyla benziyor.
Bir diğer fark, hava fritözlerinin geleneksel fritözlerden daha pahalı olmaları oluyor. Ancak hava fritözünün geleneksel fritöze göre daha az yağ kullanımına ihtiyaç duyması, uzun vadede avantaj sağlıyor. Bir başka fark da yemek pişirmek için geçen süre oluyor. Hava fritözü, geleneksel fritöze kıyasla daha az zamanda pişirme yapıyor. Ancak bu, yiyecek miktarına ve türüne göre değişebiliyor. Her ikisinin de çalışması için benzer miktarda güç gerekiyor. Bu güç yaklaşık olarak 1500 Watt’a yakın oluyor. Ancak bazı hava fritözleri daha yüksek güce sahip olabiliyor.
Hava fritözü ile kızartma; sağlıklı yiyecekler pişirmek, yiyecekleri yeniden ısıtmak veya hızlı bir akşam yemeği yapmak gibi avantajlarla harika bir pişirme yöntemi olsa da hava fritözüyle yapılmaması gereken bazı şeyler bulunuyor. Hava fritözünde pişirmenin sonuçları; fritözün nasıl kullandığına ve içine ne koyulduğuna bağlı olarak da değişiyor.
İşte hava fritözü ile yapılması ve asla yapılmaması gerekenler…
Hava Fritözü Kullanırken Bunlara Dikkat
1- Hava Fritözü ile Birlikte Gelen Kullanım Kılavuzunu Mutlaka Okuyun
Satın alınan her üründe olduğu gibi hava fritözünün içerisinde de kullanımının detaylarını içeren kullanım kılavuzu bulunuyor. Kullanım kılavuzları; güvenlik ve kullanım hakkında değerli bilgiler içeriyor. Hatta gerekli durumlarda yardım için; birçok numara ve sosyal medya hesapları bilgisi de bu kullanım kılavuzlarında yer alıyor. Kullanmaya başlamadan önce bu kullanım kılavuzuna göz gezdirmek, alınan ürünün farklı özelliklerini keşfetmeyi de sağlayabiliyor. Böylelikle farklı ürünlerin daha iyi nasıl pişirilebileceği de öğrenilebiliyor. Bu detayları bilmek kullanıcı için avantaj sağlıyor.
2- Kullanılmadığı Zamanlarda Hava Fritözünü Prize Takılı Bırakmayın
Kullanılmadığı zamanlarda hava fritözünün fişini prizden mutlaka çıkarmak gerekiyor. Bunun nedeni, hava fritözüne yanlışlıkla çarpmak ve herhangi bir düğmeye yanlışlıkla basıp hava fritözünü çalıştırmak ve açık unutmak oluyor. Hava fritözünün boş halde çalışması, makineye zarar vererek iç haznesinin yanmasına ve kullanılamaz hale gelmesine sebep olabilir.
3- Kendinizi veya Tezgahınızı Yakmayın
Hava fritözünün, pişirme sırasında aşırı ısınabilen iç ve dış bileşenleri mevcut bulunuyor. Bu nedenle kendinizi yakmaya sebebiyet verecek bölgelere, çıplak elle dokunmamaya oldukça dikkat etmeniz gerekiyor. Bu bölgeler için silikon eldiven veya fırına dayanıklı eldiven kullanabilirsiniz. Sıcak hava fritöz sepetlerini ve kapaklarını pişirme bittiğinde çıkardıktan sonra yerleştirmek için silikon bir altlık veya ısıya dayanıklı tahta kullanmanız gerekiyor. Pişirme sonrası bu malzemeleri sıcak haldeyken tezgâha ya da masaya koymak yüzeylerde yanmaya sebep olabilir.
4- Havalandırılmayan Bir Alanda ya da Küçük, Kapalı Bir Köşede Pişirme Yapmayın
Hava fritözünüzü havalandırma yapılabilen yerlerin yanına yerleştirin. Mümkünse davlumbazın yakınında kullanın ve pişirme yaparken davlumbazı açın. Ayrıca hava fritözünü duvardan uzaklaştırmaya gayret edin. Pişirme yapıldığı sırada gerekirse pencere açın. Hava fritözünün her tarafında 12,5 cm’lik bir boşluk bırakılmak gerekiyor. Ayrıca yemeğin mükemmel şekilde kızartıldığından emin olmak için hava fritözünü sabit bir yüzeye yerleştirmelisiniz. Hava fritözünün dengesiz yüzeylere koyulması, içerisinde pişen ürünün eşit şekilde pişmesini engelleyebilir.
5- Hava Fritözünün Havalandırma Açıklıklarının Elektrik Prizine Doğru Durmasını Engelleyin
Havalandırmanın sirkülasyonu için hava fritözünün etrafında boşluk bırakmanız gerekiyor. Bu şekilde kullanmak, kızartma işlemini daha güvenli hale getirmeyi sağlıyor. Havalandırma açıklıklarından üflenecek sıcak havanın, elektrik alanlarından uzakta olması önemli. Aksi takdirde prize giden buhar yangın ya da elektrik çarpması gibi olaylara sebep olabilir. Güvenliğiniz için havalandırma açıklıklarının, elektrik prizlerine doğru üfleme yapmadığına dikkat etmeniz gerekiyor.
6- Hava Fritözünü Ocağın Üzerine Koymayın
Hava fritözünü ocağın yakınına ya da üzerine koymamak gerekiyor. Ürünün ocağın üstüne ya da çok yakınına koyulması, yanlışlıkla ocak açılması durumunda hava fritözünün yanmasına sebebiyet verebilir. Hava fritözünün ocağın hemen yakınında kullanılması, dış kısmının erimesine ve yangına neden olabilir.
7- Pişirme Kağıdını Yüksek Isıda ve Üzerinde Yemek Olmadan Kullanmayın
Pişirme kağıdı hava fritözünde sıklıkla kullanılıyor. Ancak pişirme kağıdını kullanırken kağıdın üzerine koyulacak yiyeceğin yeterli olmasına ve kağıda ağırlık yapacak kadar yiyecek bulunmasına dikkat etmek gerekiyor. Yiyeceğin az olduğu durumlarda pişirme kağıdı, içerideki sıcak havanın etkisiyle uçuşabiliyor. Pişirme kâğıdı uçuştuğunda ise ısıtma elemanına çarpıp yanabiliyor. Ayrıca pişirme kağıdının üzerine az yiyecek koymak ve bu şekilde pişirmeye çalışmak, yiyeceğin eşit şekilde pişmemesine neden oluyor.
8- Çok Fazla Yağ Kullanmayın
Cihazın talimatlarında söylendiği kadar yağ koymak gerekiyor. Belirtilen miktardaki yağ özel hazne içerisine ekleniyor. Genellikle hava fritözüne en fazla bir ya da iki çay kaşığı yağ koymak gerekiyor. Yağda aşırıya kaçmak, uygun şekilde pişirilmemiş yiyecekler elde edilmesini sağlıyor. Fazla miktarda yağ koyulduğunda ise yağ köpürerek taşıyor ve makineye zarar verebiliyor.
9- Yağ Kullanmamak Sonucu Etkileyebilir
Benzer şekilde yeterli yağ kullanmamak da pişirmeden alınan sonucu etkiliyor. Az ve belirtilen miktarda yağ kullanmak ise daha çıtır ve kızarmış yiyecekler elde etmeyi sağlıyor.
10- Kalitesiz Yapışmaz Spreyler Kullanmayın
Hava fritözünde pişirme yaparken aerosol spreyler veya kimyasal bazlı yapışmaz spreyler kullanmayın. Bu tarz spreyler, fritözün haznesindeki sepeti ve tepsideki kaplamayı bozabiliyor. Kaliteli bir yağ spreyi ise tercihe göre kullanılabilir. Burada da makine içerisindeki talimatlara göre hareket etmek makinenin kullanımı açısından fayda sağlar.
11- Hava Fritözünün Sepetini Aşırı Derecede Doldurmayın
Hava fritözünün sepetine aşırı yiyecek doldurmak, yemeğin eşit şekilde pişmesini ve havanın düzgün bir şekilde sirküle edilmesini engelliyor. Hava fritözünde yiyecekleri kızartırken içindekileri tek bir tabaka halinde bulundurmaya gayret etmek gerekiyor. Hava fritözünün oldukça çabuk pişirme yaptığı unutulmamalı. Bu sebeple de tüm yiyeceklerin en iyi lezzet ve doku için pişirildiğinden emin olmak için küçük partiler halinde pişirme yapılabilir.
12- Yiyecekleri Kontrol Etmeyi Unutmayın
Tüm hava fritözleri aynı şekilde pişirme yapmıyor. Bazıları daha hızlı pişirirken bazıları daha yavaş pişiriyor. Bazı hava fritözlerinde süper güçlü fanlar bulunurken bazılarında ise orta düzeyde bir fan gücü mevcut oluyor. Yiyecekleri çevirmeyi, sallamayı veya kontrol etmeyi hatırlatmak için bir zamanlayıcı kullanabilirsiniz.
13- Hava Fritözündeki Yiyeceklere Pişme İşlemi Sırasında Tuz ve Baharat Serpmeyin
Hava fritözünün yapışmaz iç kısımlarına kuru tuz serpilmesi, sepet kaplamasının kırılmasına ve soyulmasına neden olabiliyor. Pişirme yapmadan önce yiyecekleri bir kapta veya kesme tahtası üzerinde baharat ve tuz ile harmanlamak ve ardından hava fritözüne koymak gerekiyor. Ya da tercihe göre yiyecekler piştikten sonra tuz ve baharat eklenebilir.
14- Hava Fritözünüz için Yapılmış Aksesuarları ve Ek Parçaları Kullanın
Hava fritözü, satın alındıktan sonra içerisindeki birçok ek parça ile birlikte geliyor. Bu ek parçalar, pişirme işlemini etkileyerek kaliteyi üst düzeye çıkarmayı sağlayan kullanışlı öğelerden oluşuyor. Satın aldıktan sonra kullanma kılavuzunun içerisindeki detaylara göre bu parçaları inceleyip kullanmak, faydalı pişirmeler yapmanızı sağlayacak.
15- Hava Fritözünün Ana Parçalarını ve Sepetini Sert, Metal Süngerler ile Temizlemeyin
Hava fritözünün malzemelerinin sert temizleyicilerle temizlenmesi, malzemelerin soyulmasına ve yıpranmasına neden olabilir. Güvenli temizlik için kirli bölmeleri ve sepeti yaklaşık 20 dakika, sıcak ve sabunlu suda bekletin. Yapışmış kalıntılar, bu yöntemle kolayca silinip çıkarılabilir.
16- Fazla Sulu Yiyecekler Koyulmamalı
Hava fritözü, yiyeceklerdeki aşırı nemi dışarı atamıyor. Daha iyi sonuçlar için aşırı sulu yiyecekler yerine kuru ve gevrek yiyecekler kullanabilirsiniz.
17- Şekerli Ürünler Koyulmamalı
Hava fritözüne asla şekerli (marshmallow vb.) yiyecekler koymamaya çalışın. Hava fritözüne şekerli yiyecek koymak şekerin erimesine ve yanmasına neden olur.
18- Dondurulmuş Gıdalar Kontrol Edilmeli
Donmuş ürünler, taze ürünlere kıyasla daha iyi pişme eğiliminde oluyor. Genel olarak bakıldığında da donmuş gıdalar hava fritözünde, fırında pişirmeye kıyasla daha hızlı pişiyor. Burada dikkat edilmesi gereken şey, dondurulmuş gıdalarda zamanlamayı iyi ayarlamak oluyor. Dondurulmuş olan gıda hızlı pişeceğinden, yiyeceğin yanmasını engellemek için ara sıra kontrol etmek gerekiyor.
Hava Fritözü ile Hayatınızı Kolaylaştırın
Hava fritözü, belli yiyecekleri; ocakta, fırında veya mikrodalgada pişirmek yerine kolay, hızlı ve sağlıklı bir şekilde pişirebilmeyi sağlayarak kullanıcısını zahmetten kurtarıyor. Özellikle diyet uygulayanlar için fazlasıyla ideal hale geliyor. Kızartma sevenler için oldukça sağlıklı bir şekilde kızartma yapabilmeyi sağlıyor. Neredeyse yağsız ve sağlıklı patates kızartması yapabilmek hava fritözü ile oldukça mümkün. Hava fritözünde her şey yapılabilirmiş gibi görünse de bazı noktalara dikkat etmek, makineye zarar vermemek ve makineyi uzun ömürlü bir şekilde kullanabilmek açısından faydalı görünüyor. Siz de yukarıdaki önerilere, ürünün kendi kullanım kılavuzuna ve yönergelerine dikkat ederek kolay ve sağlıklı pişirme yapabilirsiniz.
Siz de mutfağınızda işinizi kolaylaştıracak en iyi fritöz çeşitlerini incelemek için buraya tıklayabilirsiniz.
