İnsan hayatı her geçen gün gelişip, değişiyor. En somut ilerlemeler ise teknolojide yaşanıyor. Teknolojinin gelişmesiyle birlikte gündelik yaşamlar kolaylaştı ve farklılaştı. Eskiden kâğıt ve madeni paralar varken, bugün nakitten çok kredi kartları kullanılıyor. Bu sayede para üstü ya da bozuk paralarla zaman kaybedilmiyor. Kartlar ilk çıktığında ne kadar teknolojik bir mucize ise bugün de finansal teknoloji alanında sürpriz gelişmeler yaşanıyor. ‘Fintech’ olarak da kısaltılan finansal teknolojiler mobil bankacılıkta çok fazla yer almaya başlarken, kripto paralarla ve özellikle Bitcoin ile zirveye ulaştı.
Kripto para kısa ve anlaşılır bir şekilde dijital para olarak tanımlanabilir. Merkezleri yoktur ve genel olarak internet üzerinden kullanılır. 2008 yılında Bitcoin’in piyasaya sürülmesiyle birlikte başlayan kripto para macerası günümüzde 20 binden fazla farklı paralarla piyasada devamlılığını koruyor.
İlk ve öncü olması nedeniyle en etkili ve en değerli kripto para olan Bitcoin, El Salvador başta olmak üzere birkaç ülkede ana para birimi olarak da kabul edildi. Geleceğe ışık tutacağı düşünülen Bitcoin’i artık büyük bir kesim de araştırmaya başladı.
Başta oldukça detaycı ve karışık gözüken, bu piyasaya yeni giren ve Bitcoin ile ilgilenenlerin bilmesi gereken bazı kelimeler mevcut…
Bitcoin Hakkında Bilmeniz Gereken 10 Şey:
1- Altcoin
Altcoin, Bitcoin dışında belki de en çok duyacağınız terim. 20 binin üzerinde bulunan kripto paraların Bitcoin dışındakilerine verilen isimdir. Örnek vermek gerekirse Ethereum da bir kripto paradır ancak Bitcoin olmadığı için altcoin olarak tanımlanır.
2008 yılında Bitcoin’in piyasaya sürülmesi sonrasında yakalanan başarının ardından pazara sunulan ilk altcoin de NMC olarak bilinen ‘Namecoin’ idi. Ortaya çıkış sebebi de aslında kripto para sektörünü büyütmek ve kullanıcılara alternatif yaratmaktı. Altcoinlerin en büyük avantajı daha hızlı transfer işlemi yapılabilmesi ve kripto para madenciliği konusunda Bitcoin’e oranla daha basit olmasıdır.
2- Boğa Piyasası
Boğa piyasası, öyle bir dönemdir ki neredeyse ‘Taş alsan, altın olur’, piyasanın genel olarak yükseliş içerisinde olduğunu kanıtlar. Alış eğiliminde olan yatırımcılar sepetlerini doldurur ve adeta doldurdukça kazanır. Piyasaya güven fazladır, talep arzdan daha fazladır. Böylece daha fazla yatırımcı piyasaya dahil olur ve pazar adeta bir ‘Boğa gibi’ büyür. Kısa vadeli düşüşler ya da sık dalgalanmalar Boğa piyasasının sonuna yaklaşıldığını işaret eder.
3- Ayı Piyasası
Ayı piyasası, Boğa piyasasının tam tersidir. Yatırımcılar bu kez alış yerine satışı temsil eder ve bu dönem içerisinde birçok kripto para düşüş eğilimine geçer. Bu yükseliş ve düşüşler yüksek oranlı da olabilir. Bu dönemde piyasaya güven azdır, arz bu kez talepten daha fazladır. Kripto parasına yeni girenler için Ayı piyasası risklidir. Fakat eğer uzun vadeli düşünüyorsanız krizler fırsat da olabilir. Fiyatlar düşükken sepetinizi doldurabilir, Boğa piyasasına geçildiğinde kasanızı katlayabilirsiniz. Ayı piyasasının sonunu öngörmek Boğa piyasasına göre daha zordur. Bunun en büyük sebebi de piyasa Ayı sezonundayken her türlü dış etkenden olumlu ya da olumsuz olarak fazlasıyla etkilenebilir.
4- Blokchain (Blokzincir)
Blokchain diğer bir ifade ile Blokzincir, halkın ulaşabildiği bütün Bitcoin işlemlerinin kronolojik sıralamasıdır. Bitcoin kullanıcıları tarafından paylaşılabilir, bakiye kontrol etmek ve daha fazla harcamayı engellemek adına kullanılabilir. Aslında veri eklemek adına sert kuralları olan dağınık yapıdaki veri tabanıdır. Tüm kripto paralar, kendisine ait bir açık defter olarak temsil edilen bir Blokcahin ile ilişkilidir.
5- Token
Farklı blok zincirler kullanılarak oluşturulmayan, mevcutta var olan blok zincirlere uyumlandırılarak inşa edilen kripto paralara denir. Bitcoin ve Ethereum dışındaki tüm kripto paralar altcoin olduğu gibi aynı zamanda token’dır. Token sadece bir değeri temsil etmeyebilir. Bir ürün veya hizmeti de gösterebilir. Coin oluşturmak ya da yetiştirmek zor olduğu için kullanıcılar tokenlar üretmeye daha sıcak bakar.
6- AirDrop
AirDrop, bir nevi hediyedir. Daha çok piyasaya yeni çıkmış ve adını duyurmak isteyen firmalar tarafından Coin, Token veya NFT gibi kripto varlıkların kişilerin sanal cüzdanlarına ücretsiz olarak gönderilmesidir. AirDrop alabilmek için bazen de çok küçük işlemler yapmak gerekebilir. Örneğin bazı projeler AirDrop alabilmeleri için kullanıcılardan sosyal medya hesaplarını takip etmelerini, anlaşmalı oldukları kripto para borsalarına üye olmalarını ya da bir gönderiyi beğenip, paylaşmaları gibi basit işlemler talep edebilir.
7- Kaldıraç
Kaldıraç, kripto para borsasında riskin diğer adıdır. Bir yatırımı finanse etmek için sistemden alınan ödünç para olarak nitelendirilebilir. Örnek vermek gerekirse; 100 kaldıraçlı bir işlem açtınız. Bu işlem de elinizdeki coinin yükselmesine yönelikti. Eğer elinizdeki coin yüzde 1 oranında yükselirse 100 kaldıraçlı işlem yaptığınız için kazancınız yüzde 1 değil, yüzde 100 oluyor. Fakat tahmininizde yanılırsanız bu kez elinizdeki coin yüzde 1 düşerse zararınız yüzde 100 olacak ve elinizde para kalmayacak. Kaldıraç oranı ayarlanabiliyor fakat ne olursa olsun riskli işlemler olarak kayıtlara geçiyor.
8- Likidite (Liq olmak)
Likidite, yatırımcı için en kötü senaryodur. Likidite’nin anlamı ticaret için satın alma gücüdür. Kullanıcıların sahip oldukları mal varlıklarını nakite çevirme durumuna da ‘liq’ denir. Eğer kullanıcının toplam zararı teminat miktarını geçerse likidite olunur. Yatırımcı bu zararını ‘liq oldum’ diyerek lanse eder. Daha anlaşılır bir dille elindeki işlemden tamamen zarar etmesine ve satın alamayacak duruma gelmesine denir.
9- Mining
Mining, Kripto Para Madenciliği olarak tanımlanabilir. Özel donanım ve yazılıma sahip bilgisayar temelli cihazlar kullanılarak karmaşık problemleri çözerek kripto paraya hizmet etmektir. Karmaşık problemlerin çözümü sonrasında transfer işlemlerinin onaylanması ve sorunların ortadan kalkmasıyla yeni üretilen kripto paralardan ‘Mining’ yapanların yine kripto parayla ödüllendirilmesidir. ‘Mining’ olarak adlandırılan yeni coinler üretme faaliyeti yine ilk kripto para olan Bitcoin ile başlamıştır.
10- NFT
Uzun adıyla Non Fungible Token, kısa adıyla da NFT daha çok blokzincir üzerindeki sanatsal çalışmalara verilen isimdir. NFT’ler asla başka bir varlık ile değiştirilemez. Çünkü benzersiz kripto eserleri olarak çok ciddi rakamlara alıcı bulabilirler. Fotoğraf, video, müzik, resim, şekil, gibi birçok şey NFT olarak pazarlanabilir.
Siz de teknolojiyi yakından takip ediyorsanız; en güncel teknolojik cihazları buraya tıklayarak inceleyebilirsiniz.
