Bilgisayarların çalışmasını sağlayan ve sahip olduğu özellikleri belirleyen büyük küçük yüzlerce donanım parçası bulunuyor. Bu parçalar arasında bulunan RAM, bilgisayarınızın çalışma hızını doğrudan etkileyen bileşenler arasında yer alıyor. Sadece bilgisayarlar için değil, hesap yapabilme özelliği bulunan akıllı telefon ve tabletlerde de RAM bulunuyor. Kısaca tanımlamak gerekirse RAM için bilgisayarların kısa süreli hafıza ihtiyacını karşılayan süper hızlı bileşen diyebiliyoruz. RAM içerisindeki veriler kısa süreli ve anlık olarak depolanıyor. Geçici olarak depoladığı bu verileri işledikten sonra gerekli gördüğü anda hemen siliyor. Bu silinen verilerin yerine ihtiyaç duyulan yenileri getiriliyor. Bilgisayarınızda yaptığınız her işlemde bu döngü sürekli olarak tekrarlanıyor. Bu yazımızda RAM nedir ne işe yarar anlatmaya çalışacağız.
Detaylı Olarak RAM Nedir?
İşletim sistemi, internet tarayıcıları, oyunlar, videolar gibi bilgisayarınızda yaptığınız bütün işlemler mutlaka RAM üzerinden geçerek çalışıyor. Normal şartlarda bilgisayarda yapılan işlemler direkt olarak sabit diske kaydedilip daha sonra gerçekleşmesi gerekiyordu. Ancak kısa süreli veri depolamaya yarayan RAM üzerinden ilerlediğinde işlemlerin gerçekleşme süresi oldukça hızlı hale geliyor.
Teknolojinin gelişmesiyle sabit disk hızlarında da çok önemli gelişmeler yaşanıyor. Ancak sürekli olarak kendini yenileyerek çalışan ve hafızasını boşaltarak yeni bilgiler kaydeden RAM kadar hızlı çalışamıyor. Tıpkı bizim kısa süreli hafızamız gibi RAM de üzerinde hiçbir bilgiyi kalıcı olarak tutmuyor. Çalışması için gereken güç bağlantısı kesildiğinde hafızasındaki tüm bilgileri siliyor. Hafızasını sürekli yenilediği için cihazlardaki yüksek işlem güce gerektiren işleri çok kolay ve hızlı bir şekilde gerçeleştirebiliyor. İşlem gücü fazla gerektirmeyen ve kalıcı olarak depolamak istediğimiz veriler için sabit diskleri kullanıyoruz.
SRAM (Statik RAM) Nedir?
Statik RAM, iki ana RAM çeşidinden biri olarak karşımıza çıkıyor. Statik denmesinin sebebi, içerisinde kullanılan gücün kesintisiz olmasından kaynaklanıyor. Bu kesintisiz güç kullanılmasının avantajı, daha az güç harcayarak daha hızlı çalışması oluyor. Dezavantajı ise, dinamik RAM’lerden daha düşük bir kapasiteye sahip ve kullanıcılarına daha fazla maliyetli oluyor. Bu nedenle bilgisayar, akıllı telefon gibi cihazlardan çok dijital kameralarda ve yazıcılarda kullanılıyor.
DRAM (Dinamik RAM) Nedir?
Ana RAM çeşitlerinden diğeri dinamik RAM oluyor. Statik RAM’in kesintisiz güç kullanıma karşı, dinamik RAM içerisinde kullandığı gücü sürekli olarak yeniliyor. Bu özelliği daha yüksek kapasiteye sahip olmasını ve daha düşük maliyet yaratmasını sağlıyor. Dezavantajı ise, sahip olduğu kapasiteye göre daha fazla güç tüketmesi oluyor. Dinamik RAM daha çok oyun konsollarında ve ağ donanımlarında kullanılıyor.
SDRAM (Eş zamanlı dinamik RAM) Nedir?
Bilgisayar teknolojisinin gelişmesiyle birlikte RAM konusunda da önemli değişiklikler yaşanıyor. Bunlardan ilki olarak SDRAM’in kullanılmaya başlanması sayılabiliyor. SDRAM, dinamik RAM’in bir alt türü olarak görünüyor. Eş zamanlı olarak ifade edilmesinin sebebi de, işlemci saatiyle kendi saatini eşleştirebilmesinden kaynaklanıyor. İki farklı saat döngüsünü eşleyebildiği için veri transferi konusunda oldukça iyi bir performans sergiliyor. SDRAM daha çok bilgisayarlarda ve video oyunlarda kullanılıyor.
DDR SDRAM (Çift Veri Hızına Sahip Eş Zamanlı Dinamik RAM) Nedir?
DDR teknolojisinin ortaya çıkmasından önce RAM’ler tekli veri işleme özelliğine sahip olarak çalışıyordu. Elektronik devrelerin çalışma prensibinde yükselen ve alçalan kenar hareketleri denilen bir sistem bulunuyor ve tekli veri işlemede sadece yükselen kenar hareketinde işlem yapılıyordu.
Geliştirilen DDR teknolojisiyle birlikte RAM’ler yükselen kenar hareketinin yanında alçalan kenarda da işlem yapabilme yeteneğini kazanıyor. Böylece eski sisteme göre iki katı daha hızlı çalışabiliyor.
DDR SDRAM daha çok bilgisayar belleklerinde kullanılıyor.
GDDR SDRAM (Çizimsel Çift Veri Hızlı Eş Zamanlı Dinamik RAM) Nedir?
2000’li yılların başından itibaren gelişen teknolojiyle birlikte mevcut RAM’ler özellikle yüksek grafikli işlemlerde yeterli gelmiyordu. Bu nedenle daha hızlı bir RAM teknolojisi geliştirilmesi gerekiyordu. GDDR SRAM, sahip olduğu çalışma prensibi bakımından DDR SDRAM’in bir alt kategorisi olarak ortaya çıkıyor.
Ekran kartlarının çalışma performansını artırması için özel olarak üretiliyor ve günümüzde üretilen yüksek güç gerektiren oyunların çalıştırılması için neredeyse bir zorunluluk haline geliyor. DDR SDRAM ile az gecikmeyle çok işlem yapılabiliyor. GDDR SDRAM’in farkı ise, gecikme süresine bakmaması oluyor. GDDR SDRAM’in asıl amacı yapılan işlem sayısının çok fazla olması olarak görünüyor.
GDDR SDRAM, ekran kartlarının yanı sıra bazı tabletlerde de kullanılıyor.
Bilgisayar RAM Olmadan Çalışabilir mi?
Bilgisayarlar çalışabilmesi için verileri geçici olarak depolayacak bir donanıma her zaman ihtiyaç duyuyor. Bu geçici depolamayı RAM olmadığında sabit disk ile gerçekleştirmesi gerekiyor. Bu da bilgisayarın çalışma hızını çok fazla düşürecek bir eylem oluyor.
Dolayısıyla, bilgisayarlar RAM olmadan çalışabiliyor. Ancak özellikle günümüzün hızlı teknoloji dünyasında çok daha yavaş çalışan bilgisayarlara neden oluyor.
RAM, Sabit Disk Yerine Kullanılabilir mi?
Teorik olarak sabit diskleri RAM olarak kullanmak mümkün oluyor. Bilgisayarın çalışma hızını düşüyor olsa da kullanma imkanı bulunuyor. Çünkü sabit disklerin çalışma prensibi verileri depolamak olduğu için geçici verileri de kalıcı olarak depolama imkanı oluyor. Sadece bir süre sonra manuel olarak bu verilerin silinmesi gerekiyor. Ancak bunun tam teri olarak RAM’i sabit disk olarak kullanma imkanı bulunmuyor. RAM’in geçici veri depolama özelliği bulunuyor. İçerisindeki bilgiler güç kaynağı kesildiğinde otomatik olarak siliniyor. Ya da yapılmak istenen işlem gerçekleştikten sonra o işlem için gerekli bilgiler siliniyor. Bu nedenle RAM’in sabit disk olarak kullanılma imkanı olmuyor.
Yukarıda RAM nedir ne işe yarar anlattık.
Siz de en iyi bilgisayarları incelemek için buraya tıklayabilirsiniz.