Telli çalgılar grubunda yer alan gitar, pena veya parmaklarla çalınan bir müzik aleti olarak öne çıkar. Baş, gövde ve sap olmak üzere 3 ana bölümden oluşan bu enstrümana dair asıl dikkat çeken detay ise birçok çeşidinin olmasıdır. Kullanım şekli ve alanları gibi pek çok detay gitarın türlere ayrılmasını sağlamıştır. Bu sebeple, müzik işiyle uğraşan pek çok kişi gitar türleri arasından kendine en uygun modeli seçer ve yoluna bu şekilde devam eder. Gitar çalmaya yeni başlayanlar ise seçim yapmakta biraz zorlanabilir. Çünkü her bir gitar çeşidinin kullanım alanları, alt segmentleri ve farklı avantajları vardır. Bu kapsamda, hangi gitar modeli ile müzik dünyasında yer alacağınıza içerikte sunulan bilgiler aracılığı ile kolaylıkla karar verebilirsiniz.
Gitar Çeşitleri ve Özellikleri
Gitar denildiğinde her ne kadar akla ilk klasik ve elektronik gitar gelse de, aslında geniş bir çeşitlilik söz konusudur. Birçok farklı müzik türüne hitap eden gitar modelleri vardır. Bu doğrultuda klasik gitar, 7 telli gitar, 12 telli gitar, caz gitar, akustik gitar, bas gitar, kesik kasa klasik gitar, perdesiz gitar, lap steel gitar ve elektro gitar olmak üzere 10 tane temel gitar türü mevcuttur. Bunların özellikleri ve kullanım alanları birbirinden farklıdır.
Klasik Gitar
Gitar çeşitleri arasında sık tercih edilmesiyle öne çıkan klasik gitar, diğer çeşitlere göre daha uzun bir geçmişe sahiptir. Çünkü piyasaya sürülen ilk gitar modeli klasik gitardır. Diğer türlerde klasik gitarın çatısı altında gelişmiş ve türemiştir. 21 perdeyle ses değiştirebilen klasik gitarın tel sayısı ise 6’dır.
Klasik gitarın en alttaki 3 telinin malzemesi misina, üstteki diğer 3 tanesinin malzemesi ise çeliktir. İlk 3 tel ipeğe sarılmış çelikten oluştuğu için alttakilere göre daha kalındır. Bu tellerin titreşmesi ile birlikte gitarın içindeki hava da hareketlenir ve gövdesindeki boşluktan beklenen sesi çıkarır. Bunun yanı sıra, yaygın olarak parmakla çalınması tercih edilir fakat tercihe göre pena veya pick de tercih edilebilir.
Kesik Kasa Klasik Gitar
Yapısal olarak elektro gitara benzetilen kesik kasa klasik gitar, ses tahtasının ince olmasıyla öne çıkar. Bu sebeple daha ince ve zarif bir görünüme sahiptir. Adından anlaşılacağı gibi gövde kısmı da kesik tasarlanır. Üstünde ise sapı ile birlikte bir ses deliği ve telleri bulunur. Bunun yanı sıra, gövde ve sap bölümünde hem eşik hem de perde bulunur. Tellerinin akort edilebilmesi için de burgulara sahiptir.
Ayrıca kesik kasa klasik gitarın üzerinde ekolayzer ve elektrik cihazları bulunur. Bu cihazlar sayesinde kesinti gibi ses sorunları önlenmiş olur. Bununla birlikte ortama daha düşük bir ses verir. Ses ve tonu ise klasik gitarlardan farklı olan kesik kasa klasik gitar, üzerindeki manyetikleri kullanır. Hatta gitarın sesi bu manyetikler sayesinde yükselir.
7 Telli Gitar
7 telli gitar, adından da anlaşılacağı üzere 7 adet tele sahiptir. Bu özelliği sayesinde kullanıcıya daha düşük tonlarda müzik yapma imkanı sunar. Çünkü 7 telli gitarda, diğerlerinde bulunan ana notalarla birlikte daha kalın ses çıkaran bir nota daha eklenir. En üstten başlayan mi (ince), la, re, sol, si ve mi (kalın) notalarına eklenen bu tel, kalınlığı ile bilinen “do” notasıdır. Klasik gitarla aynı akort tipine sahip olmasına karşın daha fazla ses aralığına sahiptir.
7 telli gitar, tel sayısı sayesinde bare akorlarının güçlü çıkmasını sağladığı için metal müzik yapanlar tarafından sıklıkla tercih edilen bir gitar türüdür. 7 telli gitarın kullanıcıya sunduğu avantajlardan biri de drop akortta daha kolay arpejlerin çalınmasını sağlamasıdır.
12 Telli Gitar
6 sıra halinde 12 tane çelik tele sahip olan bu gitar türü, daha kalın seslerin elde edilmesini sağlar. Gövdesi diğer gitar modelleri ile benzerdir fakat sapı 12 tele uyum sağlayacak genişlikte tasarlanır. Gitarın telleri 6 çift dize halinde sıralanır. Her çift standart sıkılık ve oktavda yapılandırılır. Bu sebeple klasik gitarlara dört daha yüksek oktavda ayarlanabilir.
Caz Gitar
Geniş gövdeli ve yumuşak tonlu olan caz gitar, gitaristler tarafından sıklıkla tercih edilen bir telli çalgı türüdür. 90’lı yıllarda müzik sektöründe yer almaya başlamış ve farklı bir boyut kazandırmıştır. Çıkardığı ses, manyetik gitarlara göre daha dolgun ve pürüzsüzdür. Aynı zamanda klavyeleri de daha dar olacak şekilde tasarlanır.
Kapaklı manyetiklere sahip olan caz gitar, her manyetikte ayrı bir ton ve ses düğmeleri kullanır. Bunun yanı sıra, caz gitarı diğer türlerden farklı kılan yönlerinden biri de öğreniminin daha zor olması ve çok zaman almasıdır. Bu sebeple gitar çalmaya yeni başlayanlara pek fazla önerilmez.
Lap Steel Gitar
Çalma şekli diğer gitarlardan farklı olan lap steel gitar, tercihe göre 6, 7 ve 9 telli olarak kullanılabilir. Diğer gitar çeşitlerinden farklı olarak fretlere basılarak çalınmaz. Bunun yerine gitaristin sol eline taktığı metal bir yüzük ile çalınır. Bu sebeple çıkardığı ses de daha farklıdır. Çalışma prensibi yönünden elektro gitarlara fazlasıyla benzer.
Lap steel gitarın kucağa yatırılarak yatay şekilde çalınması da ayırt edici bir özelliktir. Weissenborn ve Resonator gitar olmak üzere iki farklı modele sahiptir. Weissenborn gitar daha akustik ses çıkarmasıyla öne çıkar. Resonator gitar ise metal malzemelerden üretildiği için daha sert ve ağır ses çıkarır.
Akustik Gitar
Klasik gitarlara göre daha şişkin bir tasarıma sahip olan akustik gitar, hem çelik hem de keskin tellere sahiptir. Tel malzemesi çelik olduğu için basınçla birlikte gerginliğini artırır. Böylelikle çıkardığı ses daha yüksek olmakla birlikte netliğini de korur. Hatta çelik teller daha yankı yapma konusunda da Hem 6 telli hem de 12 telli modelleri bulunur.
Akustik gitarın telleri çelik olduğu için çıkardığı ses bulunduğu ortamda yankı yapar. Bunun beraberinde telleri çelik olduğu için daha çok pena ile çalınması önerilir. Herhangi bir şekilde elektriksel aparata gerek duymadan ses çıkarır. Ayrıca metalik bir tınıya da sahiptir.
Elektro Gitar
Tasarım olarak 2 ana kısımdan oluşan elektro gitar, gövde ve sapa sahiptir. Gövdesinde jak girişi, köprü, potans ve switchi manyetiklerine yer verir. Sap kısmında ise kafa ve tuşe adında iki parça yer alır. Fret, eşik, perde ve inlay bölümleri de tuşe kapsamı içerisindedir.
Çalışma prensibi olarak tellerin titreşimini gövdesindeki manyetikler sayesinde elektrik akımında çevirir. Amfi yardımıyla da bu elektrik akımını yüksek seviyede sese dönüştürür. Bununla birlikte elektro gitarın kullanıcılara sunduğu en büyük avantajlardan biri ise yerine göre amfiye bağlı olmadan sessizce çalınabilmesidir. Bu özelliği sayesinde evde veya okulda hem müzik çalışması hem de pratik yapmak için imkan sağlar.
Perdesiz Gitar
Diğer gitarlarda bulunan perdelerden yoksun olan perdesiz gitar, çıkardığı ses bakımından özgündür. Diğer gitarlara göre daha az güçlendirilmiş ve sıcak bir ses tonuna sahiptir. Üretebildiği ses aralığı geniş olduğu için kullanıcıya önemli bir avantaj sağlar. Özellikle de batı müziği ritimlerinin dışındaki sesleri dahi üretebilecek kadar özgür olmasıyla kullanıcıların ihtiyaç duyduğu çeşitliliği sunar.
Bas Gitar
En kalın perdeli gitar olmasıyla fark oluşturan bas gitar, kendi içinde 4, 5 ve 6 telli olmak üzere çeşitlere ayrılır. Hammaddesi dişbudak, kızılağaç ve akçaağaç gibi ağaç türleri olduğu için diğer gitarlara göre daha ağırdır. Tercihe göre pena veya parmak ile çalınan bu gitar türü, ses ve ton değiştirmek için kullanılan bir eşitleyiciye sahiptir. Çıkardığı ses ise daha tok ve kalın olur.
Hangi Tarz Müzikte Hangi Gitar Tercih Edilir?
Gitarın özellikleri hangi müzik için daha uygun olduğunu yansıtır. Örneğin klasik gitar genellikle flamenko ve klasik müzik türlerinde tercih edilir. Fakat günümüzde sanat müziği başta olmak üzere caz, pop ve rock müzik için de kullanılır. Kesik kasa klasik gitar da bu şekilde geniş kullanım alanına sahiptir. Pek çok müzik türü için tercih edilebilir.
Ekstra bir kalın tele sahip olmasıyla dikkat çeken 7 telli gitar ise caz, rock, blues, funk ve metal müziklerde kullanılır. Bununla birlikte 12 telli gitar, rock and roll, blues ve folk tarzı müziklerle uyumludur. Ayrıca caz gitar ve perdesiz gitar hem caz hem de blues müziklerde kullanılan bir diğer gitar türleridir. Lap steel gitar ise country ve blues müzik için tercih edilir.
Akustik gitar klasik müzikte kullanıldığı için kullanım alanı diğer modellere göre daha sınırlıdır. Elektro gitar ise pop, blues, caz, rock, soul ve metal tarzı müzik gibi geniş bir kullanım alanına sahiptir. Bu şekilde geniş kullanım alanına sahip gitar türlerinden biri de bas gitardır. Çünkü bas gitar tercihe göre rock, punk, caz, funk, metal, blues ve R&B müziklerde kullanılabilir.
Gitarın fiziksel özelliklerini bilmek de oldukça önemlidir. Ağırlık, boyut ve taşınabilirlik gibi etkenler, ürünün ne kadar kullanılabilir olduğunu yansıtır. Böylelikle hangi gitarın kullanım amacınıza uygun olduğuna daha kolay karar verirsiniz. Öte yandan gitarın malzeme kalitesi de dikkat isteyen önemli bir detaydır. Çünkü bu sayede gitarın dayanıklılığı konusunda fikir sahibi olabilirsiniz. Siz de, geniş ürün skalasında yer alan seçenekler arasından hem sanat yapma amacınıza hem de ilgilendiğiniz müzik türüne göre bir gitar modeli bulabilirsiniz. Farklı aralıklarda sunulan telli ve vurmalı çalgı fiyatları içerisinden bütçenize de uygun modeli seçerek hemen satın alabilirsiniz.
