Hava filtresi klimalardan süpürgelere, otomobil motorlarından akvaryumlara birçok alanda aktif biçimde kullanılır. Hava filtresi makine sistemlerinin en önemli unsurlarından biridir. Hava filtreleri farklı kullanım alanlarında çeşitlilik gösterse de temelde tüm hava filtrelerinin yaptığı görev aynıdır. Hava filtreleri tüm araçların güvenliğini ve uzun ömürlü olmasını sağlayan, kullanım sırasında araçtan yüksek verim alma imkanı sunan araçlardır. Peki hava filtresi özellikleri nelerdir? Hava filtresi nasıl çalışır? Çeşitleri nelerdir? Gelin tüm bu soruların cevaplarını birlikte inceleyelim.
Hava Filtresi Nedir?
Hava filtresi havada bulunan toz parçacıkları, gaz artıkları, partiküller, kötü kokulu gazlar, hava yoluyla bulaşan bakteriler gibi araçlara zarar verebilecek yabancı maddelerin motora girmesini engeller. Zararlı maddelerden arınan temiz hava, motorun sağlıklı çalışmasını sağlar. Hava filtresi havayı temizleyerek aynı zamanda motorun hava emiş gücünü de artırır.
Hava filtreleri krom malzemeden yapılır ve üretiminde pamuk ipliğiyle dokunan özel malzemeler kullanılır. Havalandırma ve klima sistemleri için de kullanılan hava filtreleri, sistemin içerisine girebilecek toprak gibi partiküllü maddeleri süzerek performansın yüksek kalmasına yardımcı olur. Hava filtrelerinin işlevi her ne kadar basit gibi görünse de motor kullanımı ve performansı açısından çok önemli bir rol üstlenir.
Hava Filtresi Ne İşe Yarar?
Hava filtresi için araç motorlarının solunum sistemi denilebilir. Çalışma mekanizmasında havayla temas etme koşulu olan tüm cihazlarda hava filtresi kullanılır. Özellikle otomotiv sektöründe hava filtresi kullanımı zorunlu bir hal almıştır. Havadaki kir ve tozları süzerek motorda kir birikmesini ve motorda oluşabilecek aşınmaları engeller. Hava filtresinden süzülen temiz oksijenle çalışan motor, kompresörün çalışma sesini de azaltır.
Yolların yüzeyleri çeşitli ortamlardan toplanan partiküllerin bulunduğu yerlerdir. Yol kenarlarındaki topraklar, yol yapım ve onarımında kullanılan kimyasal artıkları, hayvan tüyleri gibi birçok madde motora ciddi zararlar verebilir. İşte bu noktada hava filtreleri tüm bu zararlı birikintileri süzgecine hapsederek aracın motorunu korur. Hava filtreleri sağladığı bu koruma sayesinde motorun tüm bileşenlerindeki aşınmayı en aza indirmeyi hedefler.
Otomobillerde yakıtın yanması ve ateşlenmesi için gereken en önemli etken oksijendir. Motora giren oksijen yani hava ne kadar temiz olursa araçtan alınacak verim de o kadar yüksek olur. Hava filtresi üretiminde kullanılan özel pamuk iplikleri, süzdüğü toz parçacıklarının motora geçişini engelleyerek bu temiz oksijeni sağlar. Böylece motora giren temizlenmiş hava yakıt kalitesini de artırır. Hava filtresinden geçen oksijenin temiz olması, son derece hassas olan motor parçalarının hasar almasını ve bozulmasını engellemeye yardımcı olur.
Hava filtresinin en önemli kazanımlarından biri ise yakıt tüketimine olan etkisidir. Temiz bir havayla çalışan verimli motor, araç kullanımında yakıt tasarrufu yapılmasını sağlar. Hava filtresinin sağladığı oksijenle doğru bir biçimde çalışan araç, gaza çok fazla basmadan ideal biçimde hareket eder. Bu yönüyle de yine yakıt tasarrufuna katkıda bulunur.
Hava filtreleri araç performansında hedeflenen beygir gücünün üretimini kolaylaştırır. Böylece kullanıcıya daha az harcamayla daha yüksek performansa ulaşma avantajı sağlar.
Hava Filtresi Nasıl Çalışır?
Birçok farklı alanda kullanılan hava filtrelerinin, kullanım amaçları ve kullanıldıklara yere göre değişen birçok çalışma sistemleri vardır. Bu sistem farklılıklarına rağmen tüm filtrelerdeki temel fonksiyon süzme işlemidir. Hava filtreleri içten yanmalı motorların hava giriş kısımlarında bulunur. Bu bölümden motora gidecek olan havanın önünde bir bariyer görevi sergileyerek zararlı partiküllerin geçişini engeller. Tüm hava filtreleri bu şekilde motorun yanma odalarına giren havayı temizleyerek araç performansını yükseltmeyi hedefler.
Motorun çalışması için gerekli olan yakıt bujiler tarafından ateşlendiği sırada havaya ihtiyaç duyar. İşte bu noktada hava filtresinden süzülen temiz oksijen devreye girer. Hava filtresi hortumu dışarıdan gelen havayı yanma odalarına ulaştırır. Atmosferde bulunan kir, toz ve partiküller hava filtresi sayesinde arındırılır ve motorda oluşabilecek çeşitli hasarları önler.
Hava filtresinin tüm bu işlevlerini yerine getirebilmesi için düzenli olarak değiştirilmesi gerektiği unutulmamalıdır. Tıkanmış bir hava filtresi motorun daha gürültülü şekilde çalışmasına, bujilerin zarar görmesine neden olur. Araç motoruna gereken temiz oksijen sağlanamadığı için ilk çalıştırma sırasında araç sarsılır. Yine bu sebeplerden ilk çalıştırmada aracın teklemesi de görülebilen arızalar arasındadır. Tüm bunlarla birlikte hava filtresi tıkandıkça hava geçişi zorlaşacak ve yakıt maliyetleri de artacaktır. Hava filtresinin sağlıklı çalışması ve aracı bu tür risklerden uzak tutabilmek için filtre değişimi konusuna özen göstermek gerekir.
Hava Filtresi Çeşitleri Nelerdir?
Hava filtresi kullanım araçlarına, ihtiyaç ve performans beklentilerine, araç modellerine, filtrasyon kapasitesine göre çeşitlilik gösterir. Bu çeşitlilikler arasında en yaygın kullanılan hava filtrelerine göz atacak olursak:
- Standart Hava Filtresi
- Aktif Karbon Filtresi
- Performans Hava Filtresi
- Katılanmış Hava Filtresi
olarak sıralanabilir. Şimdi listedeki hava filtresi çeşitlerinin özelliklerini detaylı şekilde ele alabiliriz.
Standart Hava Filtresi
Fabrika üretim çıkışlı birçok araçta standart hava filtresi sistemi bulunur. Kağıt ve elyaf malzemeler kullanılarak yapılan standart hava filtresi, orta seviye performans gösteren bir filtreleme imkanı sunar. Standart hava filtresi dışarıdan gelen havayı temizler ve güvenli bir şekilde yanma odasına aktarma yapılmasını sağlar. Bu filtre daha cok havadaki büyük toz tanelerini yakalayarak motoru temiz tutmayı hedefler. Standart hava filtresi fiyat açısından uygun bir filtre çeşididir. Aynı zamanda bu hava filtresi ulaşılması kolay bir üründür.
Aktif Karbon Filtresi
Aktif karbon filtresi adından da anlaşılacağı üzere aktif karbonla kaplanmış bit filtre türüdür. Aktif karbon, atık toz ve kokunun giderilmesine fayda sağlayan özel bir karbon çeşidi olarak bilinir. Bu sayede havada bulunan rahatsız edici kokuları ve çevreye zarar veren gazları temizler. Aktif karbon filtresi araçlarda özellikle dışarıdan gelen egzoz kokuları ve yine araçlardan salınan zararlı dumanın etkisini önleme avantajıyla öne çıkan bir filtre çeşididir.
Aktif karbon filtresi daha cok klimalarda kullanılır. Araçlarda karbonlu polen filtresi olarak da bilinen bu parça sıcaklık seviyesini dengelerken aynı zamanda içerideki havanın temizliğini de sağlar. Aktif karbon filtresi havayı emerek süzdüğü için bu filtre türünden herhangi bir tozun girmesi mümkün değildir. Bu özellik aktif karbon filtresi kullanıcısı için önemli bir tercih sebebi olarak öne çıkar.
Performans Hava Filtresi
Performans hava filtreleri bir otomobilin motor gücünü normalin üzerine çıkarmak için kullanılan hava filtresidir. Çoğunlukla modifiye yapılmış araçlar için kullanılır. Otomobillerde daha yüksek bir beygir gücüne ulaşmak ve çekiş gücünü artırmak için tercih edilir. Performans hava filtresi aynı zamanda “açık hava filtresi” olarak da bilinir.
Araçlarda motor gücünü artırmanın uygun fiyatlı bir yolu olması nedeniyle hava filtresi çeşitleri arasında en çok tercih edilenler arasındadır. Performans hava filtresinde gözenekler diğer hava filtrelerindeki gözeneklere göre daha büyük olarak tasarlanmıştır. Bu büyük filtre gözenekleri hava emilimini artırır. Böylelikle motor silindirlerindeki verim artar ve otomobilin kalkıştaki hızlanma süresi de azalmış olur.
Tüm bu avantajlarının yanında performans hava filtrelerinin bakımı diğer filtrelerden daha fazla özen gerektirir. Performans hava filtresi kullanıcılarının, hava filtrelerini sık aralıklarla temizlemesi gerekir. Aynı şekilde kullanım süresine dikkat etmek, gereklilik oldukça da hava filtresi değişimi yapmak önemlidir.
Nanofiber Tabakalı Hava Filtresi
Nanofiber tabakalı hava filtreleri yüksek performanslı bir filtre türü olarak bilinir. Havadaki toz ve partikülleri çok büyük oranda yakalama özelliğine sahiptir. Havada bulunan küçük tozları yakalamak üzere tasarlanmıştır. Öyle ki nanofiber tabakalı hava filtreleri %99,9 oranında hava filtrelemesi sağlayabilir.
Nanofiber tabakalı hava filtresi diğer filtre çeşitlerine kıyasla daha uzun süreli kullanım sağlar. Araçların klima sistemlerinde de kullanılan bu filtre çeşidi virüs içeren su damlacıklarını dahi süzme özelliğine sahiptir. Bu yanıyla araç içerisine girebilecek bakteri ve virüsleri hapsederek güvenli ve temiz bir hava konforu sunar.
Yapısal Olarak Hava Filtresi Özellikleri
Hava filtreleri kullanım özelliklerinin yanı sıra yapısal özelliklerine göre de çeşitlere ayrılır. Bazen silindirik yapıda bazen sıralı yapıda hava filtreleri kullanmak gerekebilir.
Yapısal hava filtresi çeşitleri:
- Sıralı Tip Hava Filtresi
- Yuvarlak Tip Hava Filtresi
olarak iki tipte görülebilir.
Sıralı Tip Hava Filtresi
Sıralı tip hava filtresi geride bıraktığımız 30 yıl içinde en çok tercih edilen filtre tipi olarak bilinir. Hava filtresi kutuları enjeksiyonlu otomobillerle beraber dizaynını değiştirmiştir. Sıralı tip hava filtresi de bu değişimin ardından sıralı olacak biçimde ve daha dolgun tarzda üretilmiştir. Bu yenilenmiş biçimiyle sıralı hava filtresinin filtreleme performansı eski dönemdeki performansına göre daha da artırılmıştır.
Yuvarlak Tip Hava Filtresi
Karbüratör kapağının şekline uygun olarak tasarlanmış olan yuvarlak tip hava filtresi daha çok karbüratörlü araçlarda bulunur. Hava filtresi kağıdı ve plastik bir kasayla birlikte üretilir. Yuvarlak tip hava filtrelerinde metal delikleri bulunan koruyucu bir filtre yer alır. Daha çok ticari araçlarda ve iş makinelerinde tercih edilir.
Artık siz de birçok kullanım alanında karşınıza çıkan hava filtreleri hakkında tüm detayları biliyorsunuz. Şimdi ihtiyacınızı karşılayacak en uygun hava filtresi çeşidini seçerek araçlarınızın uzun süre konforlu ve güvenli bir biçimde kullanılmasını sağlayabilirsiniz.
