İlk kez bisiklete binmek hangi yaşta olursanız olun her zaman heyecan verici bir anı içeriyor. İki teker üzerinde gittiğinizde aldığınız özgürlük hissini başka hiçbir şeyde bulamıyorsunuz. Rüzgarı yüzünüzde hissederken bir yerden başka bir yere gidiyor olmak, diğer çoğu araçta bulamayacağınız özelliklerin başında geliyor. Bisiklet binmenin yanında bunu öğretmek de keyifli bir aktivite sayılabiliyor. Özellikle çocuğunuza öğretiyorsanız, sonunda gurur duyabileceğiniz bir şey yapıyorsunuz. Ancak bunu yapabilmek için oldukça sabırlı ve enerjik olmanız gerekiyor. Çünkü bisiklet tamamen bir denge işi ve bunu sağlamak ilk başta zor olabiliyor. Bu nedenle aynı şeyleri bazen tekrar tekrar gösteriyorsunuz ya da anlatıyorsunuz. Hepimiz bunu öğretirken kendi öğrendiklerimizden yola çıkarak yapıyoruz. Ebeveynlerimiz bize nasıl öğrettiyse aynı yöntemleri kullanmaya çalışıyoruz. Bu yöntemler her dönem işe yarıyor ancak bazı yapılan yanlışlar da olabiliyor. Bunun için son dönemde bu konuda yapılan araştırmaları ya da açıklamaları bilmeniz çocuğunuzun gelişimi ve daha kolay öğrenebilmesi açısından oldukça fayda sağlıyor. Çocuğunuza bisiklet binmeyi öğrettiğinizde ona hayatı boyunca unutamayacağı mükemmel bir anı bırakmış oluyorsunuz. Bu yazımızda bisiklete binme nasıl öğretilir anlatmaya çalışacağız.
Bisiklete Binme Nerede Öğretilmeli?
Çocuğunuza ya da yetişkin bir arkadaşınıza bisiklete binmeyi öğretirken nerede olduğunuz oldukça önemli konular arasında yer alıyor. Çünkü bulunduğunuz ortamda kendini rahat hissetmesi gerekiyor. Arabaların ya da insanların olduğu bir cadde ya da sokak bunun için uygun bir yer olmayabiliyor. Hem çocuğunuz kendini böyle bir ortamda rahat hissetmez hem de güvenlik anlamında bir tehdit oluşturuyor. Bu nedenle bisiklet binmeyi öğretirken daha boş alanlar tercih etmeniz faydalı oluyor. Bunun için parklar ya da sahil kenarları daha iyi olabiliyor. Bu tarz yerlere ulaşamıyorsanız bir otopark da rahat bir ortam sunabiliyor.
Eğitim Tekerlekleri Eskide Kaldı
Eskiden bisiklet binmeyi öğrenmek için 4 tekerlekli bisikletler kullanılıyordu. Arka tekerleklerin yanında bulunan diğer iki tekerlek normalde eğitim tekerleği olarak geçiyor. Çocuklar bisiklete binmeye ilk bu şekilde başlıyor ve dengede kalmayı öğreniyor. Daha sonra bu tekerlekleri tercihinize göre önce birini daha sonraki günlerde ikincisini çıkararak ya da ikisini aynı anda çıkararak devam etmesi bekleniyor.
Bu yöntem normalde oldukça işe yarayan bir yöntem olarak kullanılıyor. Ancak son dönemde bunun yerine daha etkili başka bir yöntem daha kullanılıyor. Buna denge bisikleti deniyor. Piyasada da bu isimle bulabileceğiniz pedalları olmayan bu bisikletleri kendiniz de yapabiliyorsunuz. Bisikletin pedallarını çıkarıp selesini en alt seviyeye indirmeniz yeterli oluyor. Buradaki amaç çocuğunuz bisiklete oturduğunda ayaklarının yere değmesi oluyor. İlk başta ayaklarını kullanarak bisikletle birlikte kaymayı öğretiyorsunuz. Ayakları yere değdiği için çocuğunuz her zaman kendini güvende hissediyor ve özgürce kayabiliyor. Bir süre sonra buna alışıyor ve kendini ileri ittiğinde birkaç saniye ayaklarını yere koymadan dengede kalabiliyor. Bu şekilde dengede kaldığını gördükten ve buna alıştığına ikna olduktan sonra pedalları geri takıyorsunuz, koltuğu boyuna göre yukarı kaldırıyorsunuz ve artık pedal çevirmeyi öğretmeye başlıyorsunuz.
Bu yöntem, bisiklet sürmek için ihtiyacı olan dengeyi öğretme ve kendine inanmasını sağlama konusunda eğitim tekerleklerinden çok daha etkili sonuç veriyor. Tüm denge bisikletleri benzer şekilde çalıştığı için çocuğunuza ister bu şekilde bir bisiklet alıp denge kalmayı öğrenmesini sağlayabiliyorsunuz, isterseniz de daha sonra kullanabilmesi için normal bir bisiklet alıp onu denge bisikletine çevirebiliyorsunuz. Böylece bu konuda kendine güvenini geliştirmiş oluyorsunuz.
Bisiklet Kullanırken Baktığı Yere Dikkat Edin
İlk kez bisiklet kullandığınızda ilk bakacağınız yer çoğunlukla pedallar oluyor. Ayağınızın şekline, nasıl bastığınıza dikkat etmek için önce gözünüz pedala kayıyor. Daha sonra ise gidona ve ön tekerleğe bakıyorsunuz. Bisikletin nereye gittiğini gördüğünüz, düz tutup tutmadığınızı kontrol ettiğiniz bir yöntem oluyor. Dengenizi bu şekilde sağlayacağınızı düşünüyorsunuz. Ancak bunların hepsinin sonunda başarısız oluyorsunuz.
Çocuğunuza bisiklet binmeyi öğretirken mutlaka kafasının ve gözlerinin yönünü kontrol ediyorsunuz. Onu çoğu zaman ileriye doğru bakması için uyarmanız gerekebiliyor. Nedeniyle birlikte bunu anlattığınızda zaten kendisi de aşağı bakmamak için çaba sarfediyor ve dengesini nasıl koruyacağını bulabiliyor. Uyarınızı hiçbir zaman sert bir şekilde yapmıyorsunuz. Onu teşvik ederek ve neden ileri bakması gerektiğini anlatarak yaparsanız hiçbir sorun yaşamadığını görüyorsunuz.
Kendisine Uygun Olmayan Bisikletle Çalıştırmayın
Bisiklete binmeyi öğretirken yapılacak en büyük hatalardan biri de çocuğunuzun kendinden daha büyük bisiklette denemeler yapmasını sağlamak oluyor. Bazı ebeveynler önce kendi bisikletlerinde denemeler yaptıktan sonra çocuğuna uygun bir bisiklet almak istiyor. Ancak büyük bisiklette çocuk düşmekten korktuğu için kendini güvende hissetmiyor ve hiçbir şekilde öğrenemiyor. Bu da bisikletten soğumasına bile neden olabiliyor.
Çocuğunuzun rahat bir şekilde bisiklet binmeyi öğrenebilmesi için kendi boyuna uygun bir bisiklet kullanmanız gerekiyor. Bunu anlayabilmek için bisikletin üst borusuna temas etmeden kolayca ayakta durabiliyor mu bakabiliyorsunuz. Selesine oturmadan ayakları yere basabiliyorsa boyunun uygun olduğunu anlıyorsunuz. Aynı zamanda gidona da zorlanmadan ulaşabildiğini görüyorsanız, bu bisiklet uygun anlamına geliyor.
Koruyucu Ekipmanları Unutmayın
Bisiklete binme eğlenceli olduğu kadar bazı tehlikeler de içeriyor. Dengeye dayalı bir uğraş olduğu için düşme ihtimali her zaman oluyor. Bu nedenle bazı güvenlik önlemlerini almanız gerekiyor. Özellikle çocuğunuza bisiklet binmeyi öğretiyorsanız, her ne kadar sürekli yanında olsanız da düşme şansının daha çok olduğunu biliyorsunuz.
Bu nedenle bisiklete binmeden önce her türlü güvenlik önlemeni aldığınızdan emin olmanız gerekiyor. Bunun için öncelikle kafasını yere çarparsa zarar görmemesi için koruyucu kaskını takıyorsunuz. Kaskı takarken yapılan hatalardan biri çene kayışının takılmaması oluyor. Kaskı geçirdikten sonra yanlardaki kayışı doğru bir şekilde geçirip çenenin altından kilitliyorsunuz. Bunu çocuğunuza da öğretip kendi başına yapabildiğinden emin oluyorsunuz.
Kaskın dışında dizlik, dirseklik ve eldiven de takmasını sağlıyorsunuz. Çünkü herhangi bir düşme durumunda dizlerinin ya da kolunun üzerine düşebiliyor. Bisiklet Koruyucu ekipmanları taktıktan sonra bu tarz yaralanmaların önüne geçmiş oluyorsunuz.
Bisikleti Tutmayın ya da Yanında Koşmayın
Çoğumuz bisiklet binmeyi babalarımızdan öğreniyoruz. Genellikle de babamız bisikletin selesinden tutuyor ve bizimle birlikte yan yana gidiyor. İlk kez bisiklete bindiğimiz için korkuyoruz ve bizi bırakmamasını istiyoruz. Bir süre bu şekilde gittikten sonra babamızın yaptığı şey, güçlü bir itişle bizi bırakmak ve dengede kalarak pedallara basmamızı sağlamak oluyor. Bu şekilde bisiklet binmeyi öğretmek bir yere kadar başarılı sonuç verebiliyor. Ancak çocuklar bu durumdan dolayı güven kaybı yaşayabiliyor. Çocuk gelişimini olumsuz olarak etkileyen bu yöntemin kullanılmaması tavsiye ediliyor.
Özellikle bisikletin yanında çocuğunuzla birlikte hızlandığınızda bisikleti sallayabiliyor ve onun dengesini bozabiliyorsunuz. Bu nedenle denge bisikleti ile dengesini sağlayabildiğini gördükten sonra pedal basarak ilerlemesine izin vermeniz gerekiyor.
Kimi zaman çocuğunuz da kendisini tutmanızı isteyebiliyor. Böyle bir durumda kesinlikle bisikletten tutmuyorsunuz. Çocuğunuzun sırtından onu etkilemeyecek şekilde tutabiliyorsunuz. Bir süre sonra bırakmanız gerektiğinde ise, bunu ona söylemeniz gerekiyor. Biraz sonra bırakacağınızı ve kendisinin ne kadar iyi gittiğini söylediğinizde kendine güvenini tazelemiş oluyorsunuz. Kendine inandığı için bıraktığınızda hiç bozmadan ilerleyebiliyor. Bırakmaya karar vermeden önce onu çok hafif tutarak dengesinin gerçekten iyi olduğuna emin oluyorsunuz. Dengede gittiğini gördükten sonra yine hafifçe bırakıyorsunuz. Bıraktığınızı anlamayacak şekilde yaptığınızda sorunsuz devam ettiğini görüyorsunuz.
Uzağa Gitmesi İçin Baskı Yapmayın
Çocuğunuza ya da arkadaşınıza bisiklet binmeyi öğrettikten sonra ondan hemen bisiklet partneriniz olmasını beklememeniz gerekiyor. Dengede kalmayı ve pedal basarak ilerlemeyi öğrenmiş olsa da, henüz uzun süreli binlemelere ya da her türlü yol koşullarına hazır olmuyor. Bisiklete alışması için ona biraz süre vermeniz onun için faydalı oluyor. Bir süre kendi hızlarında pratik yapıp, yavaş yavaş öğrenmelerini sağlıyorsunuz. Pratik yaparken de aynı şekilde parkları ya da otoparkı kullanmaya devam ediyorsunuz. Sokaklarda bisiklet sürmesi için iyice kendine güveninin gelmesi ve bu konuda fazlaca pratik yapması gerekiyor.
Zaten bisiklet binmeyi sevdiyse yavaş yavaş bir tutku haline geliyor ve her gün saatlerce pratik yapabiliyor. Eğer öyle bir durum yaşanırsa kısa süre sonra bir bisiklet partneriniz oluyor. Ancak onu bunun için kesinlikle zorlamıyorsunuz. Aksi halde bisiklet binmeyi istemeyip vazgeçmesine neden olabiliyorsunuz. Ayrıca daha kısa sürede öğrenmesi için baskı yaptığınızda kendine güvenine de zarar verebiliyorsunuz. Basit bir şeyi öğrenemediğini düşünüp güveni kırılıyor ve hiçbir zaman geliştiremeyebiliyor.
Bu nedenle bisiklet binmeyi öğrettiğiniz çocuğunuz ya da sevdiğiniz arkadaşınızı bu konuda biraz rahat bırakıyorsunuz. Yavaş yavaş kendi hızında öğrenmesini sağlıyorsunuz. Böylece bir kalıba girmeden kendini daha özgür hissediyor ve genellikle olması gerekenden daha kısa sürede ustalaşabiliyor. Siz yalnızca verdiğiniz dersin tadını çıkarıyor, yeni bir beceri aktarma şansının hazzını yaşıyorsunuz.
Eğlenceli Olması Gerektiğini Unutmayın
Birisine bir şeyler öğretmeye başladığınızda öğretmen havasına kolayca bürünebiliyoruz. Anlattığımızı hemen anlamadığında ya da gösterdiğimizi hemen yapamadığında hayal kırıklığına uğruyoruz. Eğlenceli başladığımız bu yolculukta bir anda ciddileşiyor ve bazen sinirlenebiliyoruz.
Ancak bunu eğlenceli bir aktivite olduğu ve çocuğunuza ya da arkadaşınıza yeni bir beceri kazandırma olduğunu unutmamak gerekiyor. Bu süreçte tamamen sabırlı ve iyimser oluyoruz. Eğitimleri eğlenceli kılmak ve saçma bile olsa şakalar yapmak karşımızdakini rahatlatmak için en etkili yolu sunuyor. Dengenin esas olduğu yeni bir fiziksel beceri elde etmek kimi insan için zor olabiliyor. Bunu bir iş olarak görmüyorsunuz ve sabırla aynı şekilde devam ediyorsunuz. Motivasyonu yükseltmek için özellikle çocuğunuza bazı ödüller verebiliyorsunuz. Nerede öğrettiğinize bağlı olarak onun çok sevdiği bir şeyi sonunda kazanmasını sağlayabiliyorsunuz. Bir tatlıcı ya da dondurmacıya kadar bisikleti sürdüğünde oradan istediği bir şeyi ödül olarak aldığınızda motivasyonunu daha da artırıyorsunuz. Böylece hevesini hiç kaybetmediği için daha kolay öğrenmiş oluyor.
Kaç Yaşında Bisiklet Binmeyi Öğretmelisiniz?
Bisiklet binmeyi öğrenmek için doğru ya da mükemmel bir yaş bulunmuyor. Zamanlama, çocuğun fiziksel ve zihinsel gelişimine, vücut ve zihin koordinasyonunun nasıl geliştiğine ve rahatlık düzeyine bağlı olarak değişiyor. Henüz pedal çevirecek kadar güçlü değilse denge bisikleti ile daha uzun süre geçirmesini sağlayabiliyorsunuz. Bisikleti ayaklarıyla itmeleri ve bu şekilde ilerlemeleri onlar için keyifli bir oyun haline geliyor. Eğlenirken farkında olmadan da denge becerisini kazanıyor.
Burada yaştan çok bisiklet sürmeyi isteyip istemedikleri belirleyici faktör oluyor. Binmeyi öğrenmesi gerektiği yaşta olduğunu düşünüyorsanız ancak çocuğunuz buna hiç ilgi göstermiyorsa onu zorlamamanız gerekiyor. Hazır olana kadar beklediğinizde kendisinin sizden istediğini görüyorsunuz. Ayrıca bisiklet binmeyi sadece çocuklara değil yetişkin arkadaşlarınıza da öğretebiliyorsunuz. Bir şekilde çocukken öğrenmemiş ancak büyüdükten sonra öğrenmek isteyen arkadaşınız da olabiliyor. Bu nedenle bisiklet binmeyi öğrenmenin yaşı olmuyor.
Yukarıda bisiklete binme nasıl öğretilir anlatmaya çalıştık.
Siz de farklı bisiklet çeşitlerini incelemek için buraya tıklayabilirsiniz.
