Elektronik cihazların bu kadar fazla olduğu günümüz dünyasının en önemli güvenlik mekanizmalarının başında devre kesiciler geliyor. Evimizde ya da binamızdaki elektrik kablolarından çok fazla akım geçtiğinde, bu basit makineler sorun çözülene kadar gücü kesiyor. Devre kesiciler ya da diğer ismiyle sigortalar olmadığında, basit bir kablolama sorununda veya ekipman arızası durumlarında kabloların yanmasına, cihazların bozulmasına ve hatta yangın çıkmasına bile neden olabiliyor. Bu nedenle devre kesiciler, potansiyel olarak felaketlerle ya da ölümle sonuçlanabilecek sorunlara inanılmaz derecede basit bir çözüm sunuyor. Devre kesicileri anlamak için öncelikle ev elektriğinin nasıl çalıştığını bilmemiz gerekiyor. Elektriği üç ana özellik tanımlıyor. Bunlar voltaj, akım ve rezistans oluyor. Voltaj, bir elektrik yükünü hareket ettiren basınç olarak tanımlanabiliyor. Akım ise bu elektrik yükünün akışı oluyor. Yani herhangi bir noktada ölçülen yükün iletken boyunca hareket etme hızı olarak söylenebiliyor. Rezistans da, bu akışa karşı iletkenin bileşimine ve boyuna bağlı olarak değişen miktarda gösterilen direnç oluyor. Gerilim, akım ve direnç her zaman birbiriyle ilişkili oluyor. Birini değiştirmeden diğerini değiştiremiyorsunuz. Elektrik yükü üzerinde çalışan basıncı arttırırsanız ya da direnci azaltırsanız daha fazla yük akışı sağlamış oluyorsunuz. Basıncı düşürürseniz ya da direnci artırırsanız bu sefer daha az yük akışına neden oluyorsunuz. Bu yazımızda devre kesici nedir anlatmaya çalışacağız.
Evimizde ya da İş Yerimizde Devre Kesiciler
Güç dağıtım şebekeleri evlere ve iş yerlerine çoğunlukla tutarlı bir voltajda elektrik sağlıyor. Ancak direnç ve dolayısıyla da akım her evde farklı oluyor. Farklı ampullerin ve elektrikli cihazların tümü, yük olarak da tanımlanan belli miktarda bir direnç yaratıyor. Bu direnç aslında cihazı çalıştıran temel unsur oluyor. Örneğin, bir ampulün içerisinde akan elektrik yüküne karşı çok dirençli bir filaman bulunuyor. Ampulün içerisinde yer alan ince iletken tele filaman deniyor. Elektrik yükünün bu ince tel üzerinde hareket edebilmesi için çok çalışması gerekiyor. Bu çalışma filamanı ısıtıyor ve parlamasına neden oluyor. Ampulün yanmasının temel prensibi buna dayanıyor.
Bina kablolamalarında sıcak tel ile nötr tel asla doğrudan temas etmeyecek şekilde planlanıyor. Devreden geçen elektrik yükü her zaman direnç görevi gören bir cihazdan geçiyor. Bu şekilde cihazlardaki elektrik direnci bir devreden ne kadar yük akabileceğini sınırlıyor. Cihazlar, güvenlik nedeniyle akımı nispeten düşük bir seviyede tutacak şekilde ayarlanıyor. Belli bir zamanda bir devreden çok fazla akım geçtiğinde cihazların ve binanın kablolarını güvenli olmayan seviyelere kadar ısıtabiliyor. Bu ısınma biraz daha fazla devam ettiğinde yangınlara neden olabiliyor.
Devre kesici, anormal gerçekleşen akımı kesmeye yarayan bir anahtar cihazı olarak bulunuyor. Mekanik bir cihaz olan devre kesiciler, aşırı yüksek bir akımın akışını bozduğu gibi ayrıca bir anahtar işlevini de yerine getiriyor. Devre kesiciler esas olarak bir elektrik devresinin kapatılması veya açılması için tasarlanıyor. Böylece elektrik sistemini hasardan koruyor.
Devre Kesicinin Çalışma Prensibi
Devre kesiciler esas olarak sabit ve hareketli kontaklardan oluşuyor. Bu kontaklar normal şartlarda devre kapalıyken birbirine değiyor ve akımın taşınmasını sağlıyor. Normal çalışma koşulu sırasında, devre kesicinin kolları sistemin anahtarlanması ve bakımı için açılıp kapanabilir şekilde tasarlanıyor. Devre kesiciyi açıp akımı kesmek için bir tetik düğmesine basınç uygulamanız yeterli oluyor. Sistemin herhangi bir yerinde bir arıza meydana geldiğinde ya da kablolara zarar verecek kadar aşırı bir elektrik yükü oluştuğunda devre kesicinin açma bobini tetikleniyor. Hareketli kontaklar otomatik bir mekanizma ile birbirinden ayrılarak devreyi açıyor. Böylece elektrik akımını kesmiş oluyor ve olası tehlikeli sonuçların önüne geçiyor.
Yukarıda devre kesici nedir detaylı olarak anlatmaya çalıştık.
Siz de en iyi elektrikli ev aletlerini incelemek için buraya tıklayabilirsiniz.
