Bilgisayar üreticileri farklı donanımlar kullanarak cihazları karma bir sistem olarak sunuyor. Bu özelliklerin bazıları işimize yararken bir kısmı bizim için kullanışsız olabiliyor. Böyle durumlarda bir üst modellere bakmamız gerekebiliyor. Bunun sonucu olarak ihtiyaçlarımızı tam anlamıyla karşılayacak bir bilgisayar almak istediğimizde daha maliyetli bir sonuçla karşılaşabiliyoruz. Bilgisayar üreticilerinin sunduğu standart bilgisayarlar yerine ihtiyaç duyulan her donanımın avantaj ve dezavantajları hesaplanarak, her bir parçanın ayrı ayrı satın alınmasıyla oluşturulan bilgisayarlara toplama bilgisayar adı veriliyor. Kullanıcılar öncelikle kendi ihtiyaçlarını belirliyor, ardından buna göre işlemci, ön bellek, sabit disk ve ekran kartı gibi donanım parçalarını seçmeye başlıyor. Burada dikkat edilmesi gereken en önemli nokta parçaların birbiriyle uyumlu ve çalışabiliyor olması oluyor. Bu sayede hem ihtiyaçlarını tam olarak karşılayan bilgisayarlara sahip oluyor hem de bu bilgisayarı diğer hazır olanlara göre daha uygun fiyata mal edebiliyor.
Toplama Bilgisayar Oluştururken Donanım Nasıl Seçilir?
Bilgisayar toplamaya karar verdiğinizde öncelikle bazı konuları netleştirmeniz gerekiyor. Bunlardan ilki nasıl bir bilgisayara ihtiyacınız olduğu konusu oluyor. Bunun için de ilk başta iş amacıyla mı yoksa oyun amacıyla mı bilgisayar toplamak istediğinize kadar veriyorsunuz. Bilgisayarı kullanma amacınıza göre donanım özellikleri çok büyük farklar gösterebiliyor. Bu da alacağınız parçaları etkiliyor. Bilgisayar donanımlarının özellikleri ya da kapasiteleri arttıkça maliyetleri de artıyor. Maliyeti düşürmek istediğinizde ihtiyacınızı karşılamayacak parçalar almanız gerekiyor. Bu da topladığınız bilgisayarın işinize yaramaması anlamına geliyor. Bütün bunları göz önünde bulundurarak net olarak ihtiyaçlarınızı karşılayacak özellikleri tespit etmeniz gerekiyor.
Toplama bilgisayarınızı oluştururken donanım seçiminde kendinize belirli bir sıralama yapabiliyorsunuz.
İşlemci Seçimi Nasıl Yapılır?
Toplama bilgisayar yaparken ilk önce işlemcinizi belirleyerek başlıyorsunuz. Bunu yapabilmek için de işlemci platformuna karar veriyorsunuz. En çok kullanılan iki işlemci platformu olan Intel ya da AMD platformlarından birini seçip, ihtiyacınız olan işlemcinin hangisi olduğunu buluyorsunuz.
İşlemciyi seçerken bilgisayarınızı kullanım amacınızı dikkate almanız gerekiyor. Çoklu işlemleri birlikte yapabilmesini ve hızının etkilenmemesini istiyorsanız çok çekirdekli işlemciler arasından seçiminizi yapabiliyorsunuz. Ancak sadece basit işler amacıyla kullanacaksanız ve grafik ya da video tasarım gibi bilgisayarı zorlayacak işlemler yapmayacaksanız tek çekirdekli işlemcileri de tercih edebiliyorsunuz.
Çekirdek sayısının yanı sıra işlemcilerin ön bellek kapasiteleri de hızlarını etkileyen önemli etmenler arasında yer alıyor. Ön bellek kapasitesi ne kadar fazlaysa o kadar hızlı işlem yapabilme kabiliyeti bulunuyor. Ancak bütün bu kriterler ne kadar yüksekse işlemcinin maliyeti de o kadar yüksek oluyor. Buna ek olarak işlemci seçimi toplayacağınız bilgisayarın anakartını da doğrudan etkiliyor.
Anakart ve işlemci birbirini etkileyen parçalar olsa da, toplama bilgisayar oluştururken önce anakart seçimi yapılmıyor. Bu sıralama değiştiğinde elde edeceğiniz bilgisayar performans anlamında muhtemelen ihtiyacınızı karşılamayan bir bilgisayar oluyor.
Ekran Kartı Seçimi Nasıl Yapılır?
Ekran kartı bilgisayarın işlem hızını değil ancak görüntü kalitesini doğrudan etkiliyor. Eğer toplama bilgisayarı çizim yapmak ya da oyun oynamak için oluşturuyorsanız işlemciden sonra yapacağınız en önemli seçim ekran kartı seçimi oluyor. Burada grafik okuma hızı, bellek kapasitesi, ekran yenileme hızı gibi birçok faktörü değerlendirmeye almanız gerekiyor. Ekranda donma ya da yavaşlık gibi durumların yaşanması, kullanırken hiç iyi bir deneyim yaşatmıyor. Oynadığınız oyundan ya da yaptığınız yüksek peformanslı işlerden etkili sonuçlar alabilmek istiyorsanız ekran kartınızın performansının iyi olması, önemli noktaların başında geliyor.
Ekran kartı seçerken, bilgisayarı kullanım amacınıza göre, bellek kapasitesi ve hızının yanı sıra çekirden hızı ve mimarisine dikkat ediyorsunuz. Bunu kısaca ekran kartının GPU verilerinde görebiliyorsunuz.
Anakart Seçimi Nasıl Yapılır?
Bilgisayarınızın çalışmasını sağlayan içinde birçok donanım parçası bulunuyor. Bilgisayarın tam performans çalışabilmesi için hepsinin birbiriyle uyumlu bir şekilde ve haberleşerek çalışması gerekiyor. İşte bu uyumu ve haberleşmeyi anakart sağlıyor. Tüm donanımlar anakarta bağlanıyor ve hepsinin hangi sırayla nasıl çalışacağına buradan karar veriliyor. Anakart seçimi yaparken önemli kriterlerin başında işlemciyle uyumu geliyor. Anakarta göre işlemci seçemeyeceğiniz için toplama bilgisayar oluştururken önce işlemciye karar veriyorsunuz, sonrasında buna uygun anakartı seçiyorsunuz.
Anakartın ekran kartı ile de bağlantısı bulunuyor. Ekran kartı almak istediğinizde iki farklı seçenek görüyorsunuz. Bunlardan biri dahili ekran kartı, diğeri ise harici ekran kartı oluyor. Dahili ekran kartı, anakart ile paylaşımlı olan ekran kartları olarak geçiyor. Anakart ile aynı board üzerinde geliyor ve paylaşımlı olarak kullanılıyor. Dolayısıyla performansı harici ekran kartlarına göre daha düşük gerçekleşiyor. Eğer ekran kartı performansının yüksek olmasını istiyorsanız harici ekran kartı almanız daha sağlıklı oluyor.
Anakart seçimi yaparken işlemci uyumundan sonra dikkat edeceğiniz diğer nokta ise RAM uyumu oluyor. Anakartlar üzerinde yonga setleri bulunuyor. Bu yonga setleri aynı zamanda RAM kapasitesini de belirliyor. Daha sonra bilgisayarınızın özelliklerini yükseltmek istediğinizde, şu anda yaptığınız anakart seçiminin etkisi büyük oluyor. Çünkü RAM bellek frekansını desteklediği noktaya kadar bilgisayarınızı yükseltebiliyorsunuz. Eğer toplama bilgisayarı yaparken belirlediğiniz kapasitesi RAM frekansını destekliyorsa, ilerleyen zamanlarda bilgisayarınızı yükseltmek istediğinizde donanımlar uyumlu olmuyor ve anakartınızı da değiştirmek zorunda kalıyorsunuz. Bu da yeni bilgisayarınızın maliyetini oldukça yükseltiyor. Bu nedenle anakart alırken RAM bellek frekansı en yüksek olanı tercih etmeniz, sonrasında rahat etmenizi sağlıyor.
Toplama bilgisayar oluştururken anakart seçiminde bilgisayarı kullanım amacınız yine önemli oluyor. Çünkü eğer sadece iş için kullanmak istiyorsanız yeterli donanıma sahip fiyat performans ürünleri arasından seçim yapmanız yeterli oluyor. Ancak yüksek performanslı işler yapmak istiyorsanız ya da oyun bilgisayarı toplamak istiyorsanız o zaman yeterli giriş çıkışa sahip olan, hızı yüksek anakart modelleri arasından seçim yapmanız gerekiyor.
RAM Seçimi Nasıl Yapılır?
Toplama bilgisayar oluştururken RAM seçimini anakarta uyumlu modeller arasından yapmanız gerekiyor. Anakartınızı işlemcinize uyumlu modeller arasından seçtikten sonra RAM’inizi de anakarta uyumlu olanlar arasından tercih ediyorsunuz. Anakartınızın öncelikle DDR kaçı desteklediğinizi öğreniyorsunuz. Bunu arama motorlarına anakart modelinizi yazarak kolayca öğrenebiliyorsunuz.
Bunun yanı sıra öğrenmeniz gereken bir diğer nokta da, anakartın ne kadarlık RAM’i desteklediği konusu oluyor. Bunu MHz değeriyle bulabiliyorsunuz. Eğer anakartınız en fazla 2666 MHz frakansta RAM’i destekliyorsa bunun üzerindeki RAM’ler uyumlu çalışmıyor. Bunun altındaki frekansta bir RAM taktığınızda ise o frekansa kadar performans alabiliyorsunuz. Yani 2666 MHz frekansa kadar destekliyor ancak siz 1333 MHz RAM takıyorsanız 2666 MHz’ye kadar çıkmayıp en fazla geleceği frekans 1333 MHz oluyor. Bu durumda da RAM’lerden yeteri kadar performans alamıyorsunuz. Bu nedenle DDR sayısından sonra frekansına da bakmanız faydalı oluyor.
Bu iki kriter sonrasında RAM belleğinizin miktarına karar verebiliyorsunuz. Bu değer RAM özelliklerinde GB birimi ile veriliyor ve kullandığınız RAM’in bellek kapasitesini gösteriyor. Bellek kapasitesi ne kadar yüksekse bilgisayarınızın hızı o kadar arttığı için seçiminizi yaparken bunu da göz önünde bulunduruyorsunuz.
SSD Seçimi Nasıl Yapılır?
Bilgisayarlar için hayati öneme sahip olmasa da kullanım deneyimi açısından önemli donanım parçalarından biri de veri depolama diskleri oluyor. Eskiden bu diskler HDD olarak geçiyordu. Hantal bir yapıya sahip olsa da, depolama alanı geniş olduğunda oldukça işe yarıyordu. Ancak günümüz teknolojisinde HDD sabit diskler yerini SSD veri depolama disklerine bırakıyor.
Açılımı Solid State Drive olan bu yeni nesil veri depolama cihazları, sabit diskler gibi içerisinde mekanik diski döndüren parçalar içermiyor. Bu nedenle verileri okuma ve yazma hızları eski sisteme göre çok daha yüksek gerçekleşiyor. SSD seçimi yaparken dikkat edeceğiniz en önemli nokta da bu hızı oluyor. Okuma ve yazma hızı ne kadar yüksek olursa toplama bilgisayarınızı kullanma deneyiminiz o kadar iyi sonuçlanıyor.
SSD modelleri M2 slot ve SATA SSD olarak ikiye ayrılıyor. Anakartınızı yeni nesil modeller arasından alıyorsanız SSD takılması için M2 slotu bulunuyor. Bu nedenle M2 SSD modelleri arasından seçiminizi yapabiliyorsunuz. Eğer M2 slotu bulunmayan bir anakartınız varsa SATA SSD modelleri arasından tercihinizi yapıyorsunuz.
Güç Kaynağı (Power Supply) Seçimi Nasıl Yapılır?
Güç kaynağı bilgisayarın her bir donanımının çalışması için gerekli gücü sağlayan enerji kaynağı olarak bilgisayarlarda yer alıyor. Toplama bilgisayar yaparken hangi donanımları kullanacağımıza karar verdikten sonra en son güç kaynağı seçimine geçiyoruz. Çünkü seçtiğimiz donanımların ne kadar güç harcayacağını önce hesaplıyoruz. Sonrasında ise ona uygun watt değerini sağlayan güç kaynağını tercih ediyoruz. Toplama bilgisayarın sorunsuz bir şekilde çalışmasını sağlayabilmek için güç kaynağını doğru seçmek önemli aşamalardan biri oluyor. Bu nedenle en son bu seçimi yapıyoruz.
Kasa Seçimi Nasıl Yapılır?
Toplama bilgisayar oluştururken seçtiğimiz tüm donanımların bir arada durması ve uyum içinde çalışabilmesi için uygun bir kasa seçimi yaparak bilgisayarımızı tamamlayabiliyoruz. Bunun için anakartın boyutuna uygun mini tower kasalardan seçebileceğimiz gibi biraz daha büyük olmasını istiyorsak midi tower kasaları da tercih edebiliyoruz. Kasa seçiminde dikkat etmemiz gereken en önemli nokta donanım parçalarının uygun sıcaklıklarda çalışmasını sağlamak oluyor. Bunun için dışarıdan hava akımını sağlıklı alabilmesi ve içerisinde bulunan fan ya da fanların soğutması için uygun ortamı hazırlaması gerekiyor. Bunun dışında son dönemde piyasada çok fazla bulunan ışıklı parçalar ve şeffaf kasalar tamamen kullanıcının tercihine bağlı olarak değişiyor. Bu özellikler bilgisayarın çalışma performansına herhangi bir katkıda bulunmuyor.
Bilgisayar Nasıl Toplanır?
Toplama bilgisayar için tüm donanım parçalarını seçip bir araya getirdikten sonra bunların birleştirilmesi aşamasına sıra geliyor. Bunun için sırayla uygulamamız gereken adımlar bulunuyor.
İşlemcinin Anakarta Takılması
Toplama bilgisayarımızı birleştirirken ilk adımımız işlemcinin anakart üzerine yerleştirilmesi oluyor. Anakartın üzerinde bunun için ayrılmış slotları kullanıyoruz. Yalnız bu işlemi henüz anakartı kasaya yerleştirmeden yapmamız gerekiyor.
Anakartın üzerinde yer alan işlemci slotunu bulduğunuzda bunun bir kapakla kapalı olduğunu görüyorsunuz. Yanında bulunan klipsi açarak kapağı kaldırabiliyorsunuz. İşlemcinin anakarta takılması işleminde parçalara zarar vermemek için oldukça dikkatli olmanız gerekiyor. İşlemciyi ambalajından özenli bir şekilde çıkardıktan sonra işlemcinin yüzeyinde çentiklerin olduğunu görüyorsunuz. Aynı çentiklerden anakart üzerinde de bulunuyor. Bu çentiklerin aynı yöne baktığından emin olduğunuzda doğru yönde takıyorsunuz anlamına geliyor. İşlemcinin yerleştirilmesi sırasında pinleri bozmamak için doğru yönde takmanız önemli bir nokta oluyor.
İşlemciyi dikkatli bir şekilde yerine yerleştirdikten sonra herhangi bir yöne oynatmadan klipsini kapatıyorsunuz.
İşlemcinin Soğutucusunun Takılması
Bilgisayarın çalışırken ilk ısınan noktası işlemci oluyor. Belirli bir sıcaklığın üzerine çıkması durumunda bilgisayarın yavaşlamasına, donmasına ve hatta kapanmasına neden oluyor. Bu nedenle toplama bilgisayarı kurarken işlemciyi taktıktan sonra hemen onun soğutulmasıyla ilgili aşamaya geçiyoruz.
İşlemci satın aldığınızda paketinde işlemciyle birlikte bir fan da çıkıyor. Bu fanı ya da ekstra satın aldığınız bir fanı takabiliyorsunuz. Ancak öncesinde fandan daha etkili olan bir yöntem bulunuyor. İşlemciyi anakarttaki slotuna yerleştirdikten sonra üzerine bir termal macun sıkıyorsunuz. Macunu üzerinde sadece ince bir tabaka olacak şekilde az miktarda kullanıyorsunuz. Bu macun hem işlemcinin hızlı ısınmasına engel oluyor hem de sıcaklığının diğer donanım parçalarına zarar vermesini engelliyor. Bu işlem sonrasında fan takma işlemine geçiyorsunuz.
İşlemci ile gelen fanın alt kısmında bir miktar termal macun bulunuyor. Aslında termal macun kullanmadan da fanı monte edebiliyorsunuz ancak daha etkili sonuç vermesi için her zaman macun kullanılması öneriliyor.
Anakartın üzerinde soğutucu fanın girişi için delikler bulunuyor. Fanı bu deliklere göre oturtarak klipslerini kapatıyorsunuz. Ardından elektrik kablosunu CPU fan soketine bağlıyorsunuz. Bu aşamada kablonun fanın dönüşüne engel olmadığına emin olmanız gerekiyor.
RAM’in Takılması
RAM’in anakarta takılmasının standart bir tarifi bulunmuyor. Çünkü seçtiğiniz RAM’in mimarisine göre bu durum değişkenlik gösteriyor. Bu nedenle RAM’in anakarta montajı için öncelikle kitapçıkta yer alan RAM’in takılması bölümünü dikkatli bir şekilde okumanız gerekiyor. Eğer çift kanal bellek mimarisi kullanılıyorsa DIM1 ve DIM2 belleklerinin hangi slota takılacağını bu kitapçıktan öğreniyorsunuz. Aslında RAM takılırken işlemciye en yakın olan slottan başlanarak takılıyor. Ancak kitapçıkta bunun aksine bir yönlendirme ihtimali bulunabiliyor. Riske atmamak için kitapçık yönlendirmesi en doğru sonucu veriyor.
Anakartınıza uyumlu olan RAM’i seçtiğinizde montaj aşamasında bir hata yapmanıza imkan bulunmuyor. Çünkü RAM üzerinde bulunan çentikler hatalı montajı tamamen engellemeye yarıyor. Montaj sırasında bu çentiklerin yönüne dikkat etmeniz yeterli oluyor.
SSD’nin Takılması
Kullandığınız SSD’nin türüne göre montaj işlemini yapıyorsunuz. Bunun için M2 ve SATA slotları bulunuyor. Eğer M2 SSD kullanıyorsanız M2 slotuna, SATA SSD kullanıyorsanız HDD’lerde olduğu gibi SATA slotuna montajını yapıyorsunuz. M2 slotuna taktığınız SSD için ayrıca bir güç takmanıza gerek kalmıyor. Burada sadece sürücünün vidalarını sıkmanız yeterli oluyor. Çünkü bu slotta hem veri iletimi hem de elektrik iletimi birlikte yapılabiliyor.
SATA SSD kullandığınızda HDD montajında olduğu gibi bir SATA kablosu kullanıyorsunuz. Güç kaynağına bu kabloyu takarak hazır hale getirebiliyorsunuz.
Eğer anakartınız M2 SSD’yi destekliyorsa doğrudan M2 SSD almanız tavsiye ediliyor. Çalışma şekli olarak diğer modele göre çok daha hızlı ve kullanımı kolay oluyor.
Güç Kaynağı ve Anakartın Kasaya Takılması
Anakarta diğer donanımları taktıktan sonra kasaya yerleştirebiliyorsunuz. Ancak öncesinde güç kaynağını takmanız gerekiyor. Güç kaynağının kasa içerisindeki yeri belirli oluyor. Buraya yerleştirdikten sonra arkasındaki vidalarla kasaya montajı tamamlanıyor. Güç kaynağından sonra anakartın montajına başlayabiliyorsunuz.
Anakartınızı monte ederken doğrudan kasanın metal yüzeyine yapmıyorsunuz. Anakartın kutusundan genellikle bir plaka yüzeyi de çıkıyor. Önce bu yüzeyi kasanın arkasına yerleştirip vidalıyorsunuz. Bu şekilde kasa ile anakart arasında olabilecek elektriklenmeyi önlemiş oluyorsunuz. Sonrasında anakartı bu plakada bulunan yuvasına kolayca yerleştiriyorsunuz.
Anakartı vidalarken zarar vermemek için dikkatli bir şekilde sıkmanız gerekiyor. Anakartı yerleştirdikten sonra bilgisayarınızda kullanacağınız USB, ön hoparlör, mikrofon gibi girişleri de takmayı ihmal etmiyorsunuz.
Ekran Kartının Takılması
Güç kaynağı ve anakarttan sonra ekran kartının montajına geçiyorsunuz. Ekran kartını kasa dışına bakan girişe monte etmeniz gerekiyor. Monitör girişi dışarıdan bağlanacağı için, kasanın arkasında bulunan deliklere yerleştiriyorsunuz. Ekran kartını taktıktan sonra elektrik kabloları güç kaynağından gelen kablolar ile bağlanıyor.
Son Aşama Güç Kablolarının Takılması
Tüm donanımların montajı tamamlandıktan sonra güç kaynağından gelen kablolar, çalışması için elektriğe ihtiyaç duyan tüm donanımlara bağlanıyor. Bunların başında anakart, ekran kartı, SSD ve fanlar geliyor. Güç kabloları bağlandıktan sonra kasanın kapağı kapatılarak gerekli yazılımların yüklenmesi işlemine geçebiliyorsunuz. Bu şekilde toplama bilgisayarınızı kendiniz oluşturabiliyorsunuz.
Yukarıda toplama bilgisayar nedir ve nasıl yapılır detaylı olarak anlattık.
Siz de en iyi bilgisayarları incelemek için buraya tıklayabilirsiniz.
