Günümüzde şehir yaşantısının yoğunluğu, sağlıklı yaşayabilme ve aktif olabilme halinin geri planda kalmasına neden oluyor. Yaşam kalitesindeki düşüş; strese, psikolojik sorunlara ve beraberinde hastalıklara yol açıyor. Uzmanlar, sağlıklı bir yaşam için düzenli spor yapmanın önemine dikkat çekiyor. Düzenli spor yapmak; fiziksel ve ruhsal sayısız fayda sağlıyor. Ayrıca yapılan bazı araştırmalar gösteriyor ki; düzenli spor bireylerin hayatına olumlu etkilerde bulunuyor. Spor yapmanın; metabolizmanın düzenlenmesi, vücutta yer alan yağ oranının azalması, kilo vermek ve fiziksel olarak kendinizi daha dinç hissetmek gibi yararları da bulunuyor. Bunun yanı sıra; hastalıkların önlenmesi, motivasyonun artması ile düzenli bir hayata ulaşmaya yardımcı olması gibi birçok faydası da bulunuyor. Spor yapmaya başlamak isteyenler tarafından spor türleri arasından hangi spor türünün kendileri için daha uygun olacağı konusu merak ediliyor.
Kendinize uygun olan spor dalını belirlemek için öncelikle beklentilerin ve şartların göz önünde bulundurulması gerekiyor. Kişinin zevk ve ihtiyaçlarını belirlemesi, spora ayıracağı zamanı oluşturabilmesinin yanı sıra varsa sağlık sorunlarına göre doktoruna danışması da önem taşıyor. Bu şartlar altında spor çeşitleri arasından daha aktif ve efor gerektiren sporlar seçilebileceği gibi; sakinleştiren ve rahatlatan hafif sporları da tercih edebilmek mümkün.
Amaç ve Beklenti Belirlenmeli
Spor türünün seçiminde beklentiler ve ihtiyaçlar göz önünde bulundurulmalıdır. Dövüş sporları ve takım sporları gibi daha aktif olan sporların yüksek efor gerektirdiği unutulmamalı. Sakin ve dinlendirici sporlar tercih edilmek isteniyorsa; yoga, pilates, yüzme gibi spor türleri tercih edilebilir. Yine bireysel spor türleri ya da takım oyunları arasında da seçim yapılabilir. Hangi spor seçilirse seçilsin hareket halinde olmak kişiye büyük fayda sağlıyor. Branş sporları yapamayacak kişiler için ise her gün düzenli yürüyüş yapmak önem taşıyor. Aktif olmak ve hareket halinde olmak herkes için zorunlu görünüyor.
Spor alanında kariyer sahibi olmak isteyen kişilerin bu doğrultuda kendi yeteneklerini gözden geçirmeleri gerekiyor. Amacın belirlenmesi, spordan alınacak verimi ve keyfi arttıracaktır. Kalori yakmak ve zayıflamak öncelikli amaç ise aktif sporları ya da takım sporlarını tercih etmek daha mantıklı olacaktır. Gün içinde spora ayrılacak zaman diliminin belirlenmesi ve koşulların düzenlenmesi de disiplinli bir şekilde sporu sürdürebilmek için gerekli görünüyor.
İmkanların kısıtlı olduğu durumlar söz konusu olduğunda ise evde aletli ya da aletsiz fitness antrenmanları yapılabiliyor. Fitness sporunun içeriği kardiyo ve ağırlık egzersizlerinden oluşuyor. Evde yapabileceğiniz düzenli egzersizler sayesinde de daha güçlü, esnek ve de sağlıklı bir görünüme kavuşmanız ve hareket halinde olabilmeniz de mümkün.
Yüksek Efor mu?
Tenis
Tenis sporu top ve raket ile oynanan iki kişilik bir spor türü. İkişer kişiden oluşan iki takım arasında da oynanabiliyor. Bu yönüyle hem bireysel hem de takım sporu olma özelliğini taşıyor. Her oyuncu, keçe ile kaplanmış içi boş bir lastik topa filenin üzerinde veya çevresinde ve rakibin sahasına vurmak için kordonla gerilmiş bir tenis raketi kullanıyor. Oyunun amacı ise, rakibinizin geçerli bir dönüş imkanı olmayacak şekilde topa manevra yapmak. Eğer topu geçerli olacak bir şekilde iade edemezseniz puan kazanamıyorsunuz ve de böylelikle rakibiniz olan oyuncu kişi puan kazanıyor. Tenis, yüksek aktivite ve efor gerektiren rekabetçi bir spor türü olarak öne çıkıyor. Vücuttaki yağların yakılmasını sağlıyor. Çeviklik, hız, denge, esneklik ve koordinasyon kazanmaya yardımcı oluyor. Bacak kaslarının ve kemiklerin güçlenip gelişmesinde de etkili.
Kick Boks
Kick Boks, tekme ve yumruk atmaya dayalı bir dövüş sporu olarak öne çıkıyor. Bu dövüş sporu, boks ringinde boks eldivenleri ve ağızlık ile çıplak ayakla yapılıyor. Kick Boks, kendini savunma, koordinasyon ve rekabet için uygulanıyor. Tekme ve yumruk tekniklerinin kullanıldığı bu spor, tüm vücudun koordinasyon ile çalışmasını sağlarken hızlı düşünmeyi geliştiriyor. Kalbin hızlı çalışmasıyla vücuda giren oksijen artıyor ve bu durum yüksek oranda kalori yakmaya fayda sağlıyor. Özgüveni arttırırken endorfin hormonun salgılanmasını sağlayarak sporu yapan kişiye mutluluk veriyor. Kick Boks, ringde iki rakibin karşılıklı olarak yer aldığı bir spor türü olduğu için bireysel spor olarak kabul ediliyor.
Bisiklet
Spor yaparken aynı zamanda gitmek istenilen kısa mesafelere ulaşmayı sağlayan bisiklet sporu; kasları güçlendiriyor, esnekliği arttırıyor, kan dolaşımını sağlarken ruh halinin olumlu anlamda değişimine de etki ediyor. Efor gerektiren bu spor, yağ yakımına yardımcı olarak daha formda bir vücuda sahip olmayı sağlıyor. Bütün vücudun çalışmasını sağlayan bisiklet sporu en çok bacak, kalça, karın ve üst vücut kaslarına etki ediyor. Rekabetçi bir spor türü olan bu spor, bireysel sporlar kategorisine giriyor. Bireysel zamana karşı, Cyclo-Cross, yol bisikleti yarışı, pist bisikleti yarışı, Bisiklet pisti yarışı, dağ bisikleti yarışı ve BMX olmak üzere farklı kategorileri olan bisiklet sporu, olimpik sporlar içerisine giriyor.
Kürek
Kürek sporu, su üzerinde, içerisinde bulunulan yarış teknesinin ileri doğru ittirilmesinin kürek yoluyla yapıldığı bir spor türü olarak öne çıkıyor. Kürek sporu, kol ile bacak kaslarıniz başta olmak üzere, vücudunuzun neredeyse bütün kaslarını çalıştırıyor. Böylece de kilo vermek isteyenler için oldukça etkili. Ancak efor gerektirdiğini de mutlaka belirtelim. Kas kütlesini ve kuvvetini arttırıyor, vücudun forma girmesini sağlıyor, metabolizmanın sağlıklı bir şekilde çalışmasına yardımcı oluyor. Kardiyovasküler sistemi kısa sürede geliştiriyor. Kişide hırs, takım olma ve birlikte hareket etme duygusunu geliştirmeyi sağlıyor. Teknede tek kişinin olmasıyla bireysel spor, birden çok kişinin olmasıyla ise takım sporu olma özelliğini bulunduruyor.
Atletizm
Atletizm sporu, pist ya da belli bir alanda yapılan dünyanın en eski sporlarından biri. İçinde koşu, yürüyüş, atlama ve atma türlerini de barındırıyor Böylece de birden çok etkinliği kapsamış oluyor. Bu yönüyle de kişinin birçok yeteneğe sahip olmasını ve güçlü olmasını gerektiriyor. Genellikle bireysel bir spor olarak öne çıkıyor. Vücudun tüm iskelet sistemini hareketlendirirken, yüksek enerjiyi de gerektiriyor. Kalori yakma ve kilo vermede etkili oldukça etkili olan atletizm branşları; obezite, tansiyon, kolesterol ve kalp rahatsızlıklarının önüne geçiyor. Stresi azaltıyor ve kişinin mutlu olmasını sağlıyor. İçinde barındırdığı tüm aktivitelerle yüksek seviyeli aerobik bir egzersiz olan atletizm sporu, bu egzersizler ile kişinin fiziksel ve zihinsel sağlığını olumlu yönde etkiliyor.
Futbol
Futbol; on birer kişilik iki takım arasında, eller ve kollar hariç, öncelik ayaklar olmak üzere tüm vücudun aktif olduğu, topla oynanan bir spor türü olarak tanımlanıyor. Amacı topun karşı takımın kalesine atılması olan futbol, dikdörtgen sahada oynanıyor. İçerisinde fiziksel birçok aktiviteyi barındıran bu spor türü kardiyoyu düzenliyor, kas yapısını geliştirerek dayanıklığı arttırıyor, koordinasyonu ve zihinsel gelişimi sağlıyor. Yüksek efor ve enerji gerektiren bir takım sporu olarak öne çıkıyor. Oynayan kişide hızlı koşu, sıçrama, bitirici vuruş, isabetli vuruş ve çalım yapabilme özelliklerinin olması aranıyor. Yüksek efor isteyen futbolda kişilerin dayanıklı olmaları gerekiyor.
Basketbol
Basketbol, beşer kişilik iki takımdan arasında, el ve kolların kullanıldığı, topla oynanan bir takım oyunu olarak öne çıkıyor. Amacın topun karşı takımın potasına atılması olan basketbol, dikdörtgen bir sahada oynanıyor. Vücudun güçlü, atik ve esnek olmasına fayda sağlayan basketbol sporu, kas ve iskelet sistemini güçlendiriyor. Takım oyunu olması nedeniyle konsantrasyonu arttırıyor. Yüksek enerji ve efor gerektiren bu sporda fiziksel olarak uzun boylu olmak avantaj sağlıyor.
Voleybol
Voleybol, file ile ikiye bölünmüş bir alanda altışar kişilik iki takım arasında oynanan bir takım sporu. Amacın topu filenin üzerinden göndererek topun rakip takımın sahasına değmesini sağlamak olan bu spor, fiziksel ve zihinsel gelişmeye katkı verirken takım oyunu olması nedeniyle sosyal ilişkileri güçlendiriyor. Sağlıklı bir iskelet sistemi ve kalbiniz için de oldukça faydalı. Ayrıca vücudunuzun esneklik kazanabilmesine de yararlı oluyor. Efor gerektiren bir spor olması ile yüksek oranda kalori yakmayı sağlıyor. Oynayacak kişilerin uzun boylu ve yetenekli olmaları aranıyor.
Hentbol
Hentbol, adını el ile oynanış biçiminden almış. Yedişer kişilik iki takım haline oynanan bu oyunda amaç topun elle sıçrayarak karşı takımın kalesine atılması. Hentbolda topa diz veya ayak ile müdahale etmek yasak. Bu müdahaleyi yalnızca kalede yer alan kişi yapabiliyor. Esnekliği ve dayanıklılığı arttırırken yüksek efor harcanmasına neden oluyor. Oynayan kişilerin atletik bir vücuda kavuşmalarını ve dinç olmalarını sağlıyor. Kol ve bacak kaslarını geliştirirken kemik gelişimini de olumlu etkiliyor.
Jimnastik
Jimnastik sporu; denge, güç, esneklik, çeviklik, koordinasyon, özveri ve dayanıklılık gerektiren fiziksel egzersizleri içeren bir spor türü olarak tanımlanıyor. Jimnastikte yer alan hareketler kol, bacak, omuz, sırt, göğüs ve karın kaslarının gelişimine katkı sağlıyor. Artistik, ritmik ve genel jimnastik olarak üçe ayrılıyor. Jimnastik sporu; bacak açma, germe, kol, bacak ve kalça sıkılaştırma hareketleri nedeniyle fitness içerisinde de kullanılıyor. Bu spor dalına erken yaşlarda başlanması gerekiyor.
Vücut Geliştirme
Vücut geliştirme, kişinin kaslarını kontrol etmek ve geliştirmek için ağırlık antrenmanları yapması sporu. Bu spor türü güç yerine fiziksel görünüşe odaklanıyor. Bireysel ve rekabetçi bir spor olan vücut geliştirmede kişiler jüri karşısına geçer ve simetri, kaslılık, boyut, kondisyon, poz ve sahne sunumuna göre değerlendirilirler. Vücut geliştiriciler, maksimum kas belirginliği ve damarlanma elde etmek için hücre dışı dehidrasyon ve karbonhidrat yüklemesinin bir kombinasyonu ile son aşamada geliştirilmiş, gerekli olmayan vücut yağının ortadan kaldırılması yoluyla yarışmalara hazırlanırlar. Ayrıca spot ışıkları altında tenlerinin kontrastını vurgulamak için vücutlarını boyarlar. Aşırı olmadığı sürece vücut geliştirmenin zararı yoktur. Özellikle kilo vermek, formda kalmak, yağları kasa çevirmek için kullandığında bu sporu yapmanın kesinlikle bir zararı yoktur ama abartıldığında faydaları bazı olumsuzluklara dönüşebilir.
Fitness
Fitness kelime anlamıyla zinde ve sağlıklı olma hali olarak tanımlanıyor. Fitness, zinde bir vücuda sahip olmak ya da bir spor dalı için vücudu hazırlamak için yapılıyor. Programına göre farklılık gösteren fitness etkinliği, kardiyovasküler egzersizlerden ve ağılık antrenmanlarından oluşuyor. Sadece antrenman ile sınırlı kalınmaması gereken fitness, düzenli ve sağlıklı beslenmeyi de gerektiriyor. Spor salonunda ya da evde yapılabilen fitness sporunda kişinin istekleri ve beklentileri doğrultusunda bir program oluşturulması gerekiyor.
Yüksek efor gerektiren takım sporları ile bireysel sporlar genel olarak bakıldığında ortak avantajlar sağlıyor. Hızlı kilo vermek, sosyalleşmek, koordinasyonu arttırmak için oldukça etkili olan bu sporların ortak dezavantajı da sakatlanma riskinin yüksek olması. Kişilerin yapacakları sporu belirlerken tüm bu şartları düşünmeleri ve buna göre karar vermeleri gerekiyor.
Rahatlama mı?
Yoga
Yoga, Hindistan’da ortaya çıkan fiziksel ve zihinsel sağlığı artırmak için nefes almaya odaklanan bir egzersiz şekli olarak tanımlanıyor. Stresi azaltmak, sağlığı korumak ve güç ve esneklik oluşturmak için tasarlanmış çeşitli hareketler, nefes egzersizleri ve meditasyon içeriyor. Amacın zihin ve bedende farkındalık ve uyum yaratmak olduğu yoga, kasları güçlendiriyor, solunum ve kalp sağlığını destekliyor, stresi, kaygıyı, depresyonu ve kronik ağrıları azaltırken uyku düzenini ve yaşam kalitesini de iyileştiriyor. Seans süresi 45 ve 90 dakika arası olan yoga egzersizleri, bireysel bir uygulama olduğu için kişiye göre süresi değişebiliyor. Amacı fiziksel olarak kişinin kendine meydan okuyabilmesi ve kişinin kendi nefesine odaklanabilmesi olarak öne çıkıyor. Kişi yoga sırasında dikkatini gevşemeye, odaklanmaya, nefesine ve “an”a veriyor. Dikkatli beslenme alışkanlığını geliştirmeye yardımcı olan yoga, metabolizmanın düzenlenmesini de sağlıyor.
Pilates
Pilates; vücudunuzun duruşunun ve hatta farkındalığı ile kontrolünün ön planda yer aldığı fiziksel bir spor hatta bir fitness sporu türü. Vücuttaki tüm kasları çalıştırırken, esnekliği artmasını da sağlıyor. Karın, basen ve kol kaslarının güçlenmesini ve yağ oranının azalmasına yardımcı oluyor. Stresten uzaklaşmaya yardımcı olurken kişiye enerji de veriyor. Strese bağlı hastalıkların sona ermesine yardımcı oluyor. Omurga sisteminin eğriliğinin zamanla düzeltilmesini sağlayarak kişinin duruşunu düzeltiyor. Omurga yapısını daha esnek ve güçlü hale getiriyor. Bireysel bir spor türü olan pilates, tek ya da grup halinde yapılabiliyor.
Yüzme
Yüzme bireylerin kol ve bacaklarını kullanarak suyun içerisinde ilerlemelerini amaçlayan bireysel ya da takım halinde yapılabilen bir yarış sporu olarak tanımlanıyor. Serbest stil, kurbağalama, sırt üstü, kelebekleme ve karışık stillerde yapılabiliyor. Genellikle bireysel yapılan yüzme sporu, en çok tavsiye edilen sporlar arasında yer alıyor. Sakatlanma riskinin az olması ve her yaş grubu tarafından yapılabilmesi tercih edilebilirliğini arttırıyor. Yapılan araştırmalar, yüzme sporunun kalbe ve dolaşım sistemine olumlu etkiler bıraktığını gösteriyor. Kalp krizi geçirme ihtimalini azaltıyor. Suyun vermiş olduğu rahatlatma hissiyle beraber endorfin hormonu salgılanarak stres ve kaygı hisleri ortadan kalkıyor. Obeziteyi önlerken kilonun kontrol edilmesini sağlıyor. Yüzme sporu için genellikle havuzlar tercih edilirken bu spor gölde ya da denizde de yapılabiliyor.
Yürüyüş
Her gün düzenli yürüyüş yapmanın erken ölüm riskini azalttığı yapılan araştırmalarla kanıtlanıyor. Günde 30 dakika tempolu yürüyüş yapmak; kalp ve damar hastalıkları ile diyabete yakalanma riskini azaltırken vücuttaki yağ oranını düşürüyor. Düzenli yürüyüş yapmak, dayanıklılığı ve yaşam kalitesini olumlu yönde arttırıyor. Bel ve vücut ağrılarının azalmasında etkili oluyor. Ayrıca düzenli olarak yapılan yürüyüş aktivitesinin depresyon ve anksiyete etkilerini azalttığı da görülüyor. Her gün yapılan düzenli yürüyüşler, adım sayısını ve hareket süresini ölçen uygulamalar kullanılarak kayıt altına alınabiliyor. Bu uygulamalar, kişinin motivasyonunu arttırmasına ve disipline olmasına katkı sağlıyor.
Ruh halini yatıştırmayı ve sakinleştirmeyi sağlayan bu spor türleri fiziksel ve ruhsal rahatlamayı sağlarken aynı zamanda formda bir vücuda sahip olmak isteyenler için seçenek olabilir. Ağır ve aktif sporları tercih etmek istemeyenlerin yapılabilecekleri spor türleri olarak öne çıkıyor.
Devamlılık Önemli
İster yüksek aktivite ve efor ister dinginlik ve rahatlama sağlayan tüm bu spor türleri arasından hangisi seçilirse seçilsin mühim olanın kişinin devamlılığı sağlaması olduğu görülüyor. Sporu eğer alışkanlık haline getirilebilirseniz; sağlıklı ve daha mutlu bir yaşam sürmeniz mümkün. Yeteneklerin öne çıktığı durumlarda da kişiye kariyer yapabilme ve başarılı olabilme ihtimali doğuyor. Düzenli spor yapmak kişinin beyin fonksiyonlarını iyileştirirken stres ve anksiyeteyi azaltıyor. Depresif ve olumsuz duyguları azaltırken serotonin salgılanmasını sağlıyor. Sporda amaç ne olursa olsun hareket halinde kalabilmek disiplini, başarıyı ve sağlığı getiriyor. Spor dalları arasından her yaşta, koşulda ve durumda seçeceğiniz bir spor dalını düzenli bir şekilde yapmak ve hareket halinde olmak sizin için büyük fayda sağlayacak.
Yaptığınız veya yapmayı planladığınız spor dalı için gerekli olacak malzemeleri görmek için buraya tıklayın.
