Hayatımızın vazgeçilmez bir parçası haline gelen elektrikli ev aletleri, günlük yaşantımızı kolaylaştıran önemli yardımcılar olarak karşımıza çıkar. Mutfakta kullanılan blenderlar, tost makineleri ya da su ısıtıcıların yanı sıra temizlikte tercih edilen süpürgelerden kişisel bakımı kolaylaştıran tıraş makinelerine kadar pek çok elektrikli ev aleti bulunur. Tüm aletlerin ortak özelliği ise fonksiyonları ile hayatımızı kolaylaştırmaktır. Ancak, bu aletleri daha uzun süre kullanabilmek adına bazı önerilere dikkat etmeliyiz. Elektronik ev aletlerinin ömrünü uzatmak ve daha verimli bir şekilde kullanmak ise hem çevresel etkimizi azaltmak hem de tasarruf sağlamak açısından oldukça önemlidir. Peki ev aletlerinin daha uzun ömürlü olması için ne yapmalıyız? Gelin hayatımızın bir parçası olan ev aletlerini korumanın ve bakım yapmanın yollarına birlikte bakalım.
Ev Aletlerinin Ömrünü Uzatmak için Neler Yapılabilir?
Elektronik ev aletlerinden en iyi şekilde yararlanmak hem bireysel hem de çevresel anlamda bir dizi avantaj sunar. Örneğin bakımları aksatılmadan yapılan tost makinesi uzun süre ilk günkü performansını gösterebilir. Böylece tek tuşla hızla ısınmaya devam eder, tostunuzu en iyi şekilde hazırlayabilir hem de uzun süre elektrik harcamasına gerek kalmaz. Ancak düzenli temizlikleri, bakımları ya da rezistans arızası, ısınma göstergesi bozulduğunda tamir edilmediğinde yiyeceklerinizi hazırlamayacağı gibi daha fazla enerji tüketimine neden olabilir. Tost makinesi örneğinde de olduğu gibi tüm elektronikler öncelikle dikkatli kullanılmalı, bakımları düzenli olarak yapılmalı ve küçük de olsa arızalar ihmal edilmemelidir. İşte ev aletlerini daha uzun süre kullanmanız için işinize yarayacak ipuçları!
Düzenli Temizlik ve Bakım Rutinleri
Ev elektroniklerinizin ömrünü uzatmanın en etkili yollarından biri düzenli temizlik ve bakım rutinlerini uygulamaktır. Bakım, aletlerinizin daha verimli çalışmasını sağlar ve kullanım sürelerini önemli ölçüde artırır. Temizlik ve bakım ipuçlarının yanı sıra düzenli temizlik ile daha verimli kullanabileceğiniz elektronik örnekleri ise şöyle sıralanabilir:
- Elektronik aletlerinizin üzerinde biriken toz ve kir, performanslarını olumsuz etkileyebilir. Özellikle uzun süre kullanmadığınız elektroniklerin yüzeylerini sık sık temizlik bezi veya hava üfleyici kullanarak tozlarından arındırabilirsiniz.
- Klimaların düzenli olarak temizlenmeyen filtreleri ise hem enerji verimliliğini düşürür hem de iç ortamın hava kalitesini etkiler. Klimaların filtre temizliğini periyodik olarak yapabilirsiniz.
- Buzdolabınızın arkasındaki bobinleri düzenli olarak temizlemeniz buzdolabının daha az enerji harcamasını sağlar. Bu sayede enerji tasarrufu sağlamakla kalmaz aynı zamanda buzdolabının ömrünü uzatabilirsiniz.
- Elektrikli süpürgenizin filtresini temizlemeniz, toz ve kirin birikmesini önleyerek süpürge performansını artırır. Kirli filtreler hava akışını engelleyeceğinden çekim gücünü büyük ölçüde azaltır aynı zamanda cihaz çekmek için fazla güç sarf edeceğinden elektrik motoruna zarar verebilir.
- Bilgisayar kullanıyorsanız soğutma sistemini düzenli olarak temizlemeniz tavsiye edilir. Toz ve kir, bilgisayarın içinde birikirse sıcaklığı artırabilir, performansı düşürebilir.
- Ütünüzün tabanını düzenli aralıklarla temizleyerek kireç birikimini önleyebilir ve ütünüzü uzun süre sorunsuz şekilde kullanabilirsiniz. Ayrıca kireç temizliği kıyafetlerinizin zarar görmesini önleyebilir.
Örneklerden de anlaşılacağı üzere düzenli temizlik ve bakım rutinleri, elektronik ev aletlerinizin ömrünü artırmak, maksimum verim almak için kolayca uygulanabilir adımlardır. Kendi temizlik rutinlerinizi oluşturarak ev elektroniklerinizi uzun yıllar boyunca sorunsuz şekilde kullanabilirsiniz.
Doğru Kullanım Alışkanlıkları
Ev elektroniklerinden daha uzun süre verimli bir şekilde yararlanabilmenin sırrı, doğru kullanım alışkanlıkları edinmekte yatar. Örneğin elektronik cihazlar, belirli sıcaklık ve nem aralıklarında daha iyi performans gösterir. Bu nedenle cihazları her koşulda özenli kullanmak önemlidir. Çoğu ev elektroniğini akıllı priz veya programlanabilir zamanlayıcılarla kullanmanız, gereksiz yere açık kalmalarını önler ve enerji tasarrufu sağlar. Çünkü hemen hepsi fişe takılı iken “stand by” yani bekleme moduna geçer, bu aşamada da çalışmaya devam eder ve elektrik tüketimi gerçekleşir. Dolayısıyla fişe takılı bekletmek neredeyse tüm elektroniklerin ömrünü azaltabilir. Doğru kullanım alışkanlıkları edinmek için şu ipuçlarından yararlanabilirsiniz:
- Her elektronik cihazın kılavuzunda kullanım talimatları mevcuttur. Talimatları okuyup doğru şekilde uygulayarak cihazınızı koruyabilirsiniz.
- Taşınabilir cihazlarınızı, önerilen şarj süreleri ve voltaj değerlerine uygun şekilde şarj etmelisiniz. Aşırı şarjdan kaçınmalı, orijinal şarj cihazlarını kullanmalısınız. Özellikle şarjlı süpürgeler, şarjlı epilasyon ya da tıraş makineleri, şarjlı doğrayıcılarda bu konuya dikkat ederek cihazlarınızın ömrünü uzatabilirsiniz.
- Yeni bir elektronik cihaz alırken priz ve voltaj uyumunu kontrol etmelisiniz. Yanlış priz kullanımı cihazı bozabilecek durumlara yol açabilir.
- Kullanım amacının dışında kullanılan cihazlar anında ya da kısa süre içinde bozulur. Bu nedenle ev elektroniği hangi amaç için üretildiyse bunun dışına çıkmamanız gerekir. Örneğin kahve makinesi modelleri genellikle sıcak içecekler için optimize edilmiştir. Sıcak salep yapmak, makinanın içinde temizlenmesi zor kalıntılara neden olabilir, uzun vadede makinenin performansını olumsuz etkileyebilir.
Blender modelleri de amacı dışında sık kullanılan cihazlardan biridir. Oysa blender genellikle yumuşak meyve ve sebzeleri öğütmek için tasarlanır. Bazı modelleri buz kırabilir ancak kullanım talimatında bu özelliğinden bahsedilmesi gerekir. Eğer buz kırma fonksiyonu yoksa sert malzemeleri, örneğin dondurulmuş meyveleri ya da sert kabuklu yiyecekleri öğütmek, bıçaklara zarar verebilir, blender’ın motorunu zorlayarak bozulmasına neden olabilir. Bu nedenle her cihazın belirli bir amaca hizmet ettiğini unutmamak gerekir.
Arızaları Zamanında Gidermek
Arızalanan elektroniğin çalışmayan aksamını zamanında tespit edip düzeltmek hem cihazların ömrünü uzatır hem de beklenmedik masrafları önler. Dolayısıyla cihazınızda bir arıza fark ettiğinizde sorunu hemen anlamaya çalışmalı, mümkünse temel düzeydeki sorunları kendiniz çözmelisiniz. Ancak cihazın içine müdahale etmeniz gerekiyorsa ürün garantisinin devam edip etmediğini kontrol etmelisiniz. Garanti devam ediyorsa servise göndererek arızanın profesyonel şekilde ele alınıp cihazınızın onarılmasını sağlayabilirsiniz. Ancak garantisi sonlanmış ürününüz arızalandıysa önce kullanıcı kılavuzunu dikkatlice okumanız gerekir. Arıza, cihazın karmaşıklığına bağlı olarak profesyonel teknik servis tarafından çözülmesi gerekebilir. Bu durumda marka ve ürünle ilgili teknik servise danışabilirsiniz.
Aşırı Isınmaya Karşı Koruma
Elektronik cihazlar, belirli sıcaklık aralıklarında iyi performans sergiler. Ancak, çalışma sıcaklıklarının ötesine geçildiğinde herhangi bir elektronik ciddi şekilde zarar görebilir. Her elektronik cihazın belirlenmiş maksimum ve minimum çalışma sıcaklıkları vardır. Bu sıcaklık aralıkları genellikle kullanıcı kılavuzlarında belirtilir. Aşırı ısınma durumunda, cihazın motoru veya bataryası zarar görebilir, devreleri kalıcı hasarlara uğrayabilir. Kullanım esnasında veya saklarken belirtilen ısı derecelerini göz ardı etmemeniz gerekir.
Aşırı ısınma genellikle uzun süreli kullanım, aşırı voltaj, kötü hava sirkülasyonu veya cihazın doğal soğutma sistemlerinin engellenmesi gibi faktörlerden kaynaklanabilir. Dolayısıyla cihazlarınızın aşırı ısınmasını önlemek / korumak adına kullanım önerilerini göz önünde bulundurmalısınız. Örneğin blenderlar ya da hamur yoğurucularının kesintisiz çalışacağı maksimum süre kullanım kılavuzunda belirtilir. Çünkü fazla çalışan blender hızla ısınarak çalışmayı durdurabilir. Bu şekilde hatalı kullanım tekrarlandığında ise kalıcı hasar oluşabilir.
Güç Dalgalanmalarının Önüne Geçme
Elektrikle çalışan cihazlar, güç dalgalanmalarından kolay etkilenir. Çünkü sürekli değişen akım cihazların performansını düşürebilir. Güç dalgalanmaları genellikle aniden oluşan voltaj değişiklikleri, elektrik kesintileri veya ani yüksek voltaj durumlarından kaynaklanır. Güç yüklenmeleri ise cihazların içindeki hassas bileşenlere zarar verebilir, cihazın ömrünü kısaltabilir. Böyle olumsuz durumların önüne geçmek için akım korumalı priz kullanabilirsiniz. Yüksek kaliteli prizler ve güç şeritleri, cihazları güç kaynağına bağlamak için güvenli yol sağlar. Korumalı prizler kötü bağlantılardan veya düşük kaliteli prizlerin neden olduğu voltaj dalgalanmalarından korur.
Elektronik cihazları korumanın en etkili yollarından biri de voltaj regülatörleri kullanmaktır. Voltaj regülatörleri, aniden oluşan voltaj dalgalanmalarını engeller, cihazın içindeki bileşenleri korur. Öte yandan hayati rol oynayan elektronikler için kesintisiz güç kaynakları da (UPS) kullanabilirsiniz. UPS cihazları elektrik kesintileri sırasında cihazlara geçici güç sağlayarak elektroniklerinizin ani kapanmalarını önler, veri kaybını engeller.
Depolama Koşullarında Dikkat Edilecek Hususlar
Elektronik cihazlar, sadece kullanım sırasında değil, depolama sırasında da özenli şekilde korunmalıdır. Depolama koşulları, cihazların performansını / ömrünü etkileyebilir. Depolama söz konusu olduğunda şu ipuçlarından yardım alarak elektroniklerinizi daha uzun süre muhafaza edebilirsiniz:
- Devreleri ya da pilleri nedeniyle hemen her elektronik ürün nemden olumsuz etkilenir. Cihazlarınızı depolarken nem kontrolüne dikkat etmeli, kapalı – kuru bir ortamda saklamalısınız.
- Cihazları depolarken ani sıcaklık değişimlerinden kaçınmanız da önemlidir. Cihazlar, aşırı sıcaklık değişimlerine karşı hassas olduğundan artan sıcaklık içindeki bileşenlere zarar verebilir.
- Cihazları doğrudan güneş ışığına maruz bırakmaktan kaçınmanız oldukça önemlidir. Uzun süreli güneş ışığına maruz kalmak, plastik / elektronik bileşenlerin deforme olmasına yol açabilir.
- Cihazları orijinal kutularında saklamanız etkili koruma sağlar.
- Eğer cihazlarda çıkarılabilir piller varsa pilleri çıkartıp ayrı bir yerde doğru koşullarda saklamanız önemlidir. Pilin tamamen şarjlı veya tamamen boş olmamasına da dikkat edebilirsiniz.
Ev Elektronikleri için Mevsime Göre Kullanım Stratejileri
Her mevsimin kendine özgü hava koşulları ve çevresel etkileri olduğu için elektronik cihazların performansını korumak ve ömrünü uzatmak için bazı mevsime özel düzenlemeler ve önlemler almak önemlidir. Örneğin elektrikli ev aletlerini kışın çok soğuk havadan ve ev içinde bulunan ısıtıcılardan korumak gerekir. Yaz günleri ise daha çok sıcak havaya odaklanmalı, elektroniklerinizi gölgede veya evin en serin yerinde muhafaza etmelisiniz. Ancak mevsime uygun kullanım bu kadarla sınırlı değildir.
İlkbahar / yaz aylarında pencereleri ve kapıları açık bırakma alışkanlıkları nedeniyle hava akımına maruz kalan cihazların korunması gerekebilir. Bu mevsimde özellikle hava temizleyici ya da elektrikli süpürge gibi filtreli cihazların sık temizlenmesi gerekebilir. Sık temizlik ayrıca toz ve polenlere karşı koruma da sağlar. Yaz aylarında yoğun kullanılan vantilatör veya klimaların da filtre değişimleri ve bakımlarının yapılması önemlidir. Mevsime göre kullanılması gereken bir diğer ev elektroniği ise buzdolabıdır. Yaz aylarında ortam sıcaklığı nedeniyle iç ısıyı düşürmeniz kış aylarında ise artırmanız cihazınızı verimli kullanmanıza yardımcı olur.
Aletlere Özel Kullanım Tavsiyeleri
Ev elektronikleri, günlük yaşantımızı kolaylaştıran önemli araçlardır. Ancak, her aletin özel bir kullanım şekli ve bakımı vardır. Siz de ev aletlerini uzun süre kullanmak isterseniz şu ipuçlarından yararlanabilirsiniz:
- Çamaşır makinelerinde kıyafetleri doğru sınıflara ayırarak makineye koymak, deterjan ve yumuşatıcı dozlarını doğru ayarlamak, düzenli olarak makinenin içini temizlemek makinenin ömrünü uzatır. Ayrıca kıyafetlerinizi korur.
- Bulaşık makinesinde yemek artıklarını tabaklardan temizlemek ve bulaşıkları doğru biçimde yerleştirmek, su sıcaklığını / deterjan miktarını ayarlamak ve tabii ki filtreleri düzenli olarak temizlemek makinenin verimliliğini artırır.
- Mikrodalga fırınlarda ise metal nesneleri kullanmamak, ısıtma sürelerini ve güç seviyelerini doğru ayarlamak, fırını düzenli olarak temizlemek, cihazın uzun süre sağlıklı çalışmasını sağlar.
Siz ev aletlerini daha uzun kullanmak isterseniz tüm ipuçlarından faydalanabilir, aynı zamanda enerji tasarrufu sağlayarak bütçenizi koruyabilirsiniz.
