Elektrik üretimi güneş veya rüzgar gibi yenilenebilir kaynaklardan ya da fosil, doğalgaz veya kömür gibi kaynaklar kullanılarak yapılır. Her durumda zor, zahmetli ve masraflı bir iştir. Ofislerde, fabrikalarda, evlerde veya otel, hastane, kamu binası gibi halka açık yerlerde yapılacak tasarruf milli kaynakları korurken aynı zamanda karbon ayak izini de azaltır. Ayrıca daha düşük enerji tüketimi doğayı korur. Peki, elektrik tasarrufu yapmak için siz hangi yöntemleri kullanıyorsunuz?
Elektrik tüketimini ölçmek ve kullanım alışkanlıklarını analiz etmek elektrik tasarrufu konusunda yapacağınız ilk adımlardandır. Bu şekilde kullandığınız elektrikli cihazların ne kadar elektrik harcadığını ve nerede tasarruf yapabileceğinizi görebilirsiniz. Daha sonra bazı önlemleri gündeminize alabilirsiniz. Örneğin, geleneksel aydınlatma armatürlerinizi LED teknolojisi ile geliştirilen ürünler ile değiştirebilirsiniz. LED ürünler hem doğaya karşı zararlı madde içermez hem de daha az enerji ile daha çok ışık elde eder. Bu da yüksek verimlilik anlamına gelir.
Elektrik tüketimini ölçmek için akıllı sayaçları kullanabilir, enerji monitör yazılımlarından faydalanabilirsiniz. Isıtma soğutma sistemlerinde elektrik tasarrufu yapabilmek için bina yalıtımını iyileştirebilirsiniz. Yaşam alanlarında kullanılan beyaz eşyaların enerji sınıfının yüksek seçilmesi de elektrik tasarruf yöntemleri arasında öne çıkar. Ekran ve monitörlerin çok olduğu alanlarda Stand-by modu olan modelleri tercih edebilirsiniz. Böylece belirli bir süre kullanılmayan cihazlar kendiliğinden uyku moduna geçerek elektrik tüketimini minimuma indirir. Endüstriyel sahalarda ise kompanzasyon sistemleri elektrik faturalarına ek maliyetlerin gelmesini engeller.
Kompanzasyon Nedir?
Fabrika, arıtma tesisleri, madenler gibi farklı endüstriyel alanlarda reaktif güç tüketimi yapan bazı motor sistemleri bulunabilir. Motor sistemleri belirli bir oranın üzerinde reaktif güç tüketimi yaptığında elektrik faturanızda ceza gelebilir. Bu noktada kompanzasyon sistemleri reaktif gücü engeller. Sistem kapsamında panolar ve pano içlerinde reaktif güç kontrol röleleri ve kondansatörler bulunur.
Kompanzasyon panolarındaki reaktif güç kontrol röleleri, ihtiyaç olan kısım kadar kondansatörü otomatik olarak devreye alır veya devreden çıkarır. Devreye alınabilecek birimler kademe ismiyle anılır. Kademeler ne kadar düşük kVAr değerinde seçilirse hassasiyet de aynı oranda artar. Sonuç olarak reaktif güç azaltılır ve böylece hem kayıplar hem de fatura maliyeti düşer. Ancak kompanzasyon panolarının profesyonel ekiplerce kurulması ve periyodik olarak kontrol edilmesi gerekir.
İşletmelerde Enerji Tasarrufu Nasıl Yapılır?
İşletmelerde enerji tasarrufu yaparak maliyetlerinizi azaltmış olursunuz. Ayrıca çevresel sorumluluk açısından da oldukça önemli bir önlemdir. İşletmelerde enerji tasarrufu yapmak için kompanzasyon sistemlerini kullanmalısınız. Bir diğer yaklaşım ise enerji yönetim sistemleridir. Bu sistemler ise enerji tüketim alışkanlıklarını izleme temellidir. Böylece tüketim alışkanlıklarına paralel olarak hedef belirleme, performans değerlendirmesi ve iyileştirme planlamaları gibi çalışmalar yapabilirsiniz.
Fotovoltaik paneller güneş ışığından yararlanarak yenilenebilir enerji üretir. Güneş panellerinden oluşturulan bir üretim tesisi GES yeni güneş enerji sistemi adıyla anılır. Enerji tasarrufu için bu sistemler oldukça etkilidir. Örneğin büyük fabrikaların üzerine çatı GES veya EPDK yönetmeliğinin izin verdiği kapsamda arazi GES kurulabilir. Çift taraflı sayaçlarla mevcut elektrik şebekesine bağlanan sistem, tüketilmeyen enerjinin de şebeke üzerinden satışına imkân tanır. Böylece GES, tasarruf sağlanmakla kalmaz aynı zamanda gelir kaynağı da olur.
İşletmeniz için devlet kurumlarınca izin verilen farklı şirketlerden elektrik satın alabilirsiniz. Bu şirketler, mevcutta anlaşma yaptığınız dağıtım şirketlerinden daha düşük fiyatlarda elektrik satıyor olabilirler. Yapacağınız piyasa araştırması ile fatura maliyetlerinizi düşürebilirsiniz. Ayrıca çevre aydınlatma direklerinde fotosel kullanımı yapabilirsiniz. Fotosel ortamdaki ışık seviyesini ölçer ve sadece gerektiğinde aydınlatma direklerinin çalışmasına izin verir. Aksi durumda sabahın çok erken saatlerinde günün ilk ışıkları etrafı aydınlatmaya başladığında herhangi bir personel aydınlatma direklerini kapatmayı unutabilir. Böylece insan hatalarının da önüne geçmiş olursunuz. Ayrıca unutmamalısınız ki işletme çalışanlarına sağlanacak enerji verimliliği eğitimi farkındalığı artırır.
Evde Elektrik Tasarrufu Nasıl Yapılır?
Yaşam alanlarınızda elektrik tasarrufu yapmak hem bütçenize hem de gezegenimize katkı sağlar. Evde elektrik tasarrufu yapmanın bazı basit yöntemleri vardır. Sürekli kullanılan bir su ısıtıcısı veya elektrikli termosifon gibi bir cihaz varsa bakımlarının zamanında yapılması gerekir. Çünkü ısıtıcıda biriken kireç tabakası ısıtma süresini uzatır ve daha fazla elektrik tüketimine neden olur. Mutfaklarda derin dondurucu veya buzdolabı gibi soğutucu cihazlar güneş görmeyen yerlere konulması gerekir.
Bazı odalar içeriye gün ışığını daha çok alır. Genel olarak gereksiz bir şekilde ışıkları açık bırakmamak ve doğal ışıktan yararlanmak enerji tasarrufuna katkı sağlar. Klima ile soğutma yapılan salonlarda cam ve kapıları kapalı tutmak gerekir. Aksi takdirde sıcak havanın salona girişine izin verildiğinde soğutucu üniteler daha fazla yükte çalışır. Çamaşır makineleri tam dolu çalıştırmak, düşük sıcaklıkta yıkama yapmak ve kurutma makinesi yerine çamaşır ipi kullanmak da basit çözümler arasında yer alır.
Peki, akıllı aydınlatma sistemleri ile enerji tasarrufu yapılabilir mi? Buna basit bir örnek verecek olursak: hareket sensörlü LED lambalar, koridorlarda hareket olmadığı zaman boşa elektrik harcamanın önüne geçer. Varlık sensörlü ürünler ise odada kimse yokken enerjiyi keser. Örneğin geleneksel prizler yerine akıllı prizleri kullanmak da farklı bir seçenektir. Akıllı prizler belirli bir zamana ayarlanabilir. Böylece örneğin ayarlanmış bir prizde geceleri belli bir saatte bağlı cihazların enerjisi tamamen kesildiği için açık unutulan cihazlar boş yere elektrik tüketimi yapmamış olur. Ayrıca bazı akıllı priz modelleri size cihazların ne kadar elektrik harcadığını da gösterir.
Sürekli prize takılı halde duran cihazlar düşük de olsa enerji tüketimi yapabilir. Bundan dolayı kullanılmayan cihazların fişleri çekmelisiniz. Ayrıca uzun saatler açık kalan bir televizyon varsa eko modunda çalıştırabilirsiniz. Böyle bir mod yoksa ekran parlaklığını azaltabilirsiniz. Bu basit adımları uygulayarak evde elektrik faturanızda önemli bir düşüş sağlayabilirsiniz. Siz de elektrik tasarrufu yapmak istiyorsanız bu yöntemleri değerlendirebilir, doğayı korurken karbon ayakizinizi de azaltabilirsiniz.
